سپهر بابایی فصل دوم: تجارت و فناوری اطلاعات

Presentasi berjudul: "سپهر بابایی فصل دوم: تجارت و فناوری اطلاعات"— Transcript presentasi:

1 سپهر بابایی فصل دوم: تجارت و فناوری اطلاعات
مبانی فناوری اطلاعات سپهر بابایی فصل دوم: تجارت و فناوری اطلاعات

2 خلاصه فصل تجارت در عصر فناوری اطلاعات: چالش ها و راهکارها
چرا باید در مورد فناوری از فناوری اطلاعات بدانید؟ سیستم اطلاعاتی چیست؟ سوالات استراتژیک، پاسخ های فناوری اطلاعات

3 فشارهای اصلی در عصر اطلاعات روی سازمان ها
محیط تجاری در عصر فناوری اطلاعات، فشارهای زیادی بر شرکت ها تحمیل می کند. سازمان ها باید به صورت انفعالی (passive) به فشارهای موجود و یا پیشگیرانه (proactive) به فشارهای احتمالی پاسخ دهند. این پاسخ ها به مدد فناوری اطلاعات بسیار ساده می شوند.

4 1- رقابت جهانی برای تجارت و نیروی کار
در یک اقتصاد جهانی تجارت کمتر تحت تاثیر موانع سنتی مانند مرز، زبان، پول و یا سیاست کشورها قرار دارد. یکی از عوامل نسبتاً تاثیرگذار در جهانی سازی در سال های اخیر اینترنت بوده است. هزینه نیروی کار از کشوری به کشور دیگر کاملاً متفاوت است. علاوه بر این شرکت های موجود در کشورهای در حال توسعه هز ینه کمی را صرف بیمه، شرایط کار مناسب و مزایا برای کارمندان خود می کنند. در نتیجه شرکتها در حال انتقال ابزارهای تولید خود به کشورهای دارای نیروی ارزان هستند.

5 ادامه... این استراتزی مستلزم ارتباطات گسترده در چندین زبان و تحت چندین شرایط فرهنگی، قانونی و اخلاقی متفاوت است. شیوه های ارتباطی و حمل و نقل سریع و آسان می تواند حجم تجارت بین الملل را بسیار افزایش دهد

6 2- نیاز به فعالیت های بلادرنگ
همه شرکتها بدون استثنا با مشکل ”گردش اطلاعات“ روبرو هستند. یعنی مدت زمانی که یک رخداد اتفاق می افتد تا زمانی که اطلاعات مربوط به آن به مرجع تصمیم گیری می رسد فناوری های ارتباطی با کارایی بالا می توانند این تاخیر زمانی را به صفر برسانند و به این ترتیب تراکنش های مالی را تقریباً آنی کنند. امروزه، سفارشها به طور آنی پاسخ داده شده و تبادلات مالی، الکترونیکی و مستندسازی تراکنش ها به طور همزمان انجام می شود

7 3- تغییر نیروی کار امروزه تعداد زیادی از زنان، والدین مجرد، اقلیت های مذهبی و معلولان در موقعیت های مختلف به کار مشغولند. کارمندان بیش از پیش ترجیح می دهند که بازنشستگی را به تعویق را بیاندازند فناوری اطلاعات این نیروی کار متنوع را با نیروی کار سنتی آسان کرده است همچنین با چند ملیتی شدن سازمان ها پیچیدگی مدیریتی با پیچیدگی فرهنگی همراه شده است.

8 4-گرایش به سمت مشتری با افزایش دانش مشتریان در مورد کیفیت کالاها و خدمات، انتظارات و مهارت آنها افزایش یافته است. آنها در مورد محصولات رقیب اطلاعات بیشتری دارند. این انتظارات موجب شده تا سازمان ها جهت گیری خود را به سمت مشتری معطوف کنند. مشتریان خواستار اطلاعات هر چه کامل تری در مورد محصولات و خدمات هستند. افزایش استفاده از اینترنت و تجارت الکترونیکی هزاران اطلاعات مربوط به محصول، از جمله مقایسه هزینه و کیفیت آنها را در اختیار مشتریان قرار می دهد. همچنین مشتریان محصولات سفارشی با کیفیت بالا و قیمت پایین می خواهند.

9 ادامه... فناروی اطلاعات به تولیدکنندگان کمک می کند تا از طریق سفارشی سازی انبوه (mass customization) به این نیاز آنها پاسخ گویند.

10 5- نوآوری و کهنگی فشار بر سازمان ها، برای تولید کالاها و خدمات کارآمد (سریع و با قیمت پایین) آنها را وادار به یافتن فناوری های نوین برای برتری نسبت به رقیبان کرده است افزایش نوآوری در فناوری های کامپیوتری همچنین به معنای کهنه شدن سریع محصولات ، چرخه های عمر کوتاهتر و افزایش استانداردهای کیفیت است. به علاوه پیشرفت در فناوری اطلاعات موجب شده تا مشتریان زودتر از نوآوریها باخبر شده و به شرکت ها فشار آورند تا سریعتر به نیازهای آنها پاسخ گویند. مانند جایگزینی blue-ray به جای DVD

11 ادامه... بنابراین سازمانها از یک طرف با فشار انتظارات روزافزون مشتریان و از طرف دیگر توانایی زیاد برای پاسخگویی سریع به نیاز آنها با محصولات و خدمات بهتر روبرو هستند. اگرچه این چرخه به نفع مصرف کنندگان است اما برای بسیاری از سازمانها نتیجه آن کهنگی سریع محصولات، چرخه عمر کوتاهتر و هزینه های بالاتر برای سرمایه گذاری در فناوری های جدید است.

12 6- سریز اطلاعات حجم اطلاعات موجود بر روی اینترنت سالانه بیش از دو برابر می شود و بیشتر این اطلاعات رایگان است اطلاعات و دانش تولید و ذخیره شده در سازمانها به شکل نمایی در حال افزایش است مدیران در معرض خطر ”فلج تحلیل“ هستند: بمباران با حجم زیادی از اطلاعات ذاتاً مفید که احساس می کنند قبل از تصمیم گیری باید همه آنها را بدانند اما تنها بعضی از این اطلاعات به هم مربوطند.

13 7- تصویب و حذف مقررات پذیرش مقررات دولتی برای شرکتها، مستلزم صرف هزینه های مالی است و این هزینه های اضافی سرانجام به شکل قیمت های بالاتر به خود مشتریان برمی گردد. در محیطی که تمام شرکتها با مقررات مشابهی سروکار دارند پرداخت هزینه های اضافی به معنای بهایی است که جامعه برای شرایط اجتماعی بهتر می پردازد اما برای شرکتهای جهانی این مقررات یک نقش نابرابر دارد. این شرکتها در رقابت با شرکتهایی که درگیر چنین مقرراتی نیستند کار دشوارتری دارند.

14 ادامه... از آنجا که این سازمانها این مقررات را به منزله یک محدودیت هزینه بر تلقی می کنند برای حذف آنها به دولت فشار وارد می کنند. حذف قوانین به طور کلی رقابت را افزایش می دهد.

15 پاسخ به فشارها سازمانها به شیوه های گوناگونی به فشارهای کاری در عصر اطلاعات پاسخ می دهند. بسیاری از این پاسخ ها به وسیله فناوری اطلاعات بهبود یافته و یا تسهیل شده اند. پاسخ ها عبارتند از: مشتری مداری و خدمت به مشتریان تلاش در جهت ارتقای مداوم باز مهندسی فرآیندهای کاری (BPR) اتحادیه های کاری تجارت الکترونیکی

16 1- مشتری مداری و خدمت به مشتریان
قدرت روز افزون مشتریان و رقابت شدید در بسیاری از صنایع و بازارها سازمانها را مجبور کرده تا شیوه مشتری مداری (Customer-focused approach) را در پیش بگیرند. در تولید انبوه (mass production)، شرکت مقادیر انبوهی از یک کالای یکسان را تولید می کند. در سفارشی سازی انبوه (mass customization) شرکت مقادیر انبوهی از کالاهایی را که مطابق میل مشتریان است، تولید می کند. فناوری اطلاعات از سفارشی سازی انبوه پشتیبانی می کند. یکی از عوامل مهم جدید در ارتباطات پیشرفته، توانایی سازمان برای ارتباط با مشتریان موجود و بالقوه از طریق اطلاعات موجود بر روی سایت های وب است.

17 2- تلاش در جهت ارتقای مداوم
بسیاری از شرکت ها تلاشی مداوم جهت ارتقای بهره وری و کیفیت شان دارند. شرکت ها می توانند با افزایش خروجی، کاهش هرینه ها و ... بهره وری خود را افزایش دهند. یکی از تلاش هایی که در جهت کاهش هزینه ها بسیار موفق بوده شیوه انبارداری (Just-In-Time) JIT یا درست به موقع است. JIT تلاش می کند مواد اولیه و قطعات را به شکلی زمانبندی کند که درست هنگامی که به آنها نیاز است به کارخانه برسند تا هزینه ها را کاهش داده و جریان کاری را بهبود بخشد.

18 ادامه... JIT مدت زمان انبارداری در حین تولید را به حداقل رسانده و در فضا و هزینه انبارداری صرفه جویی می کند. یکی دیگر از ابزارهای ارتقای سازمانی، مدیریت جامع کیفی (TQM: Total Quality Management) است. TQM یک تلاش سازمان یافته در تمام شرکت برای ارتقای کیفیت در هر زمان و مکان است. فناوری اطلاعات می تواند با بهبود کنترل، جمع آوری، تحلیل و گزارش داده ها به TQM کمک کند. جنبه دیگر ارتقای مداوم، نیاز به تصمیم گیری بهتر در سطوح مختلف سازمانی است.

19 ادامه... شیوه تصمیم گیری می کوشد بهترین و یا حداقل مناسب ترین مجموعه از فعالیت ها را انتخاب کند. این کار در یک محیط دائماً در حال تغییر بسیار دشوار است. به ویژه هنگامی که: تعداد انتخابها بسیار زیاد و تاثیر تصمیمات در دراز مدت غیرقابل پیش بینی باشد پیچیدگی سازمانها تصمیم گیری را پیچیده می کند. هزینه تصمیمات اشتباه ممکن است بسیار گزاف باشد تصمیم گیری نیازمند اطلاعاتی است که زمانبندی شده و دقیق باشند. شرکتها نیازمند ایجاد زیرساخت های مناسب IT و استفاده از روش های موثری برای ذخیره، دستیابی، هدایت و استفاده مناسب از دانش و اطلاعاتشان هستند.

20 3- بازمهندسی فرآیندهای کاری (BPR)
IT نقش مهمی در BPR بازی می کند. IT شرکتها را خودکار می کند. امکان انجام کار در مکانهای مختلف را فراهم می کند. موجب انعطاف پذیری در تولید می شود و عرضه کالا به مشتریان را تسریع می کند و از تراکنش های غیرکاغذی و سریع ببین مشتریان، تولیدکنندگان و تامین کنندگان پشتیبانی می کند. کاهش زمان فرآیندهای کاری ( طول چرخه یا cycle time) مهم است. کاهش مدت زمان جذب یک ایده تا پیاده سازی آن (time to market) مهم است.

21 4- اتحادیه های کاری بسیاری از شرکتها در واکنش به بعضی از فشارهای رقابتی دنیای اقتصاد دریافته اند که اتحاد با سایر شرکتها حتی رقبا می تواند برای آنها سودمند باشد. اتحادیه های کاری گونه های مختلفی دارند: اشتراک منابع، ایجاد روابط ثابت شرکت تامین کننده و فعالیت های پژوهشی مشترک یکی از جذابترین انواع اتحادیه، ایجاد یک شرکت الحاقی موقتی است که در آن شرکتها برای یک هدف خاص و کوتاه مدت یک شرکت خاص تشکیل می دهند.

22 5- تجارت الکترونیکی تجارت الکترونیکی یک مفهوم چند وجهی به معنای مبادله کالاها، خدمات، اطلاعات و یا پول با پشتیبانی شبکه ها و کامپیوترهاست. کاربرد تجارت الکترونیکی اشکال مختلفی از انتقال الکترونیکی سرمایه تا بازاریابی اینترنتی و شبکه های اطلاعاتی برای پشتیبانی درون و بین سازمانی را در بر می گیرد. مطمئناً فناوری اطلاعات یکی از مولفه های اصلی رشد پدیده تجارت الکترونیکی است.

23 دلایل اهمیت و جذابیت فناوری اطلاعات
IT واقعاً جذاب است. گروهی از قدرت زیاد فناوری اطلاعات در تبدیل سازمانهای سنتی شگفت زده می شوند. گروهی نیز از فرصت های کارآفرینی افسانه ای که این فناوری ها و کاربرد آنها ایجاد می کنند، انرژی می گیرند. IT کار در سازمانها را تسریع می کند. فناوری اطلاعات نحوه مدیریت و ساختاردهی سازمانها و فرآیندهای آنها را تغییر می دهد. تمامی مدیران و کارمندان باید در مورد نحوه ایجاد، استفاده و مدیریت سیستم های موفق مبتنی بر فناوری اطلاعات آگاهی داشته باشند.

24 IT فرصت های شغلی ایجاد می کند.
اگرچه فناوری اطلاعات بعضی از مشاغل را حذف می کند اما فرصتهای شغلی زیادی نیز ایجاد می کند. تقاضا برای کارهای سنتی فناوری اطلاعات – برنامه نویس، تحلیلگر سیستم و طراح سیستم- بسیار زیاد است. فرصت های پر درآمدی زیادی نیز در حوزه های جدید مانند اینترنت (طراحی وب و کار در وب) تجارت الکترونیکی، امنیت شبکه، تولید سیستم، ارتباطات از راه دور، طراحی سیستم های چند رسانه ای، هوش مصنوعی و مدیریت مستندات وجود دارد. به گفته وزارت اقتصاد آمریکا، صنعت فناوری اطلاعات نرخ رشد اقتصادی آمریکا را دو برابر کرده است و عامل بیش از یک چهارم رشد اقتصادی این کشور در پنج سال گذشته بوده است. IT در همه حوزه ها کاربرد دارد.

25 سیستم اطلاعاتی (Information System)
یک سیستم اطلاعاتی، اطلاعات را برای یک هدف خاص جمع آوری، پردازش، ذخیره، تحلیل و توزیع می کند. مانند هر سیستم دیگر سیستم اطلاعاتی شامل ورودی (داده، دستورات) و خروجی (گزارش، محاسبات) است. این سیستم ورودی را پردازش و خروجی را به کاربر یا سیستم دیگر ارسال می کند. علاوه بر این، ممکن است یک مکانیزم پس خورد (feedback) هم برای کنترل عملیات در آن قرار گیرد.

26 سیستم اطلاعاتی کامپیوتری (computer-based information system:CBIS)
سیستم اطلاعاتی کامپیوتری، سیستم اطلاعاتی است که از کامپیوتر و فناوری ارتباط از راه دور برای انجام کارکردهای مورد نظر خود استفاده می کند. مولفه های اصلی سیستم های اطلاعاتی عبارتند از: 1- سخت افزار : مجموعه ای از دستگاهها مانند پردازنده، صفحه نمایش، صفحه کلید، چاپگر که داده ها و اطلاعات را دریافت و پردازش کرده و نمایش می دهد. 2- نرم افزار: مجموعه ای از برنامه های کامپیوتری که سخت افزار را قادر می سازند داده ها را پردازش کند.

27 3- پایگاه داده: یک مجموعه سازمان یافته از فایل ها و رکوردهای مرتبط به هم که داده ها و روابط بین آنها را ذخیره می کند. 4- شبکه 5- قوانین یا استراتژی ها و سیاست ها:روش ها و قوانین برای استفاده از سیستم اطلاعاتی 6- افراد: مهم ترین بخش در سیستم های اطلاعاتی شامل کسانی است که با سیستم های اطلاعاتی کار می کنند.

28 همه CBISها یک هدف یکسان دارند: ارائه راه حل برای یک مشکل کاری.
کاربرد موفق CBIS مستلزم درک کسب و کار و محیط آن و نیز درک مسئله ای است که CBIS برای آن به کار گرفته می شود. CBISها انواع مختلفی دارند. یکی از روش های دسته بندی آنها سطوح مختلف سازمانی است که در آن سطوح مورد استفاده قرار می گیرند. به عنوان مثال در سطوح پایین سازمان سیستم های پردازش تراکنش (TPS) وجود دارد. در سطوح میانی شرکت سیستم های اطلاعاتی مدیریت (MIS) توسط مدیران برای تحلیل داده های بدست آمده از TPS برای ایجاد گزارش و انواع دیگر اطلاعات در پشتیبانی از تصمیم گیری مورد استفاده قرار می گیرند.

29 قابلیت های سیستم های اطلاعاتی
سیستم های اطلاعاتی باید قادر باشندکارهای زیر را انجام دهند: پردازش سریع و دقیق تراکنش ها: هر رویدادی که در یک محیط کاری اتفاق می افتد یک تراکنش نامیده می شود. تراکنش کارهایی مانند فروش یک واحد از یک کالا، بررسی پرداخت ها، واریز به حساب بانکی و غیره است. هر تراکنش داده تولید می کند. این داده ها باید دقیق و سریع جمع آوری شوند. این فرآیند پردازش تراکنش نامیده می شود. سیستم اطلاعاتی که این داده ها را جمع آوری، ثبت، ذخیره و به روز رسانی می کند، سیستم پردازش تراکنش نامیده می شود. یک مثال خوب از سیستم پردازش تراکنش فناوری کامپیوتری POS ( نقطه فروش) است.

30 ادامه... PoSها سیستم های ثبت پول و خواننده بارکد هستند که در بسیاری از فروشگاههای خرده فروشی جدید، رستورانها و جاهای دیگر یافت می شوند. ذخیره حجم عظیمی از داده ها و دسترسی سریع به آنها سیستم های اطلاعاتی باید هم امکان ذخیره حجم زیادی از داده های شرکت و هم دسترسی سریع به آن داده ها را فراهم کنند. ارتباطات سریع شبکه ها به کارمندان، سازمانها و کامپیوترها این امکان را می دهند تا بتوانند تقریباً به شکل آنی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. شبکه همچنین امکان دسترسی آنی به اطلاعات را برای تصمیم گیرندگان فراهم کرده و گردش اطلاعات را کاهش می دهد.

31 کاهش سرریز اطلاعات سیستم های اطلاعاتی به مدیران کمک کرده اند تا اطلاعات بسیار زیادی داشته باشند. مدیران احساس می کنند که در دریای اطلاعات غرق شده اند و قادر به تصمیم گیری کارا و موثر نیستند. سیستم های اطلاعاتی اجرایی (EIS) اطلاعات ساخت یافته ای را که مناسب با هر مدیر اجرایی است مطابق عوامل موفقیت او در اختیارش قرار می دهند. نمونه دیگر نرم افزاری است که نامه الکترونیکی مدیران را مطابق با قواعدی که تنظیم کرده اند اولویت بندی می کند

32 سوالات استراتژیک آیا می توانیم از IT برای کاهش هزینه ها استفاده کنیم؟
آیا می توانیم اطلاعات منحصر به فردی به مشتریان بدهیم که موجب شود آنها محصولات/ خدمات ما را خریداری کنند؟