TEKNOLOGI ELEKTRIK 1 BBP 10203 Rosnee Binti Ahad FPTV, UTHM

BAB 4 KOMPONEN PASIF PEARUH

Pengenalan Penambahan arus di dalam pengalir akan mewujudkan medan magnet berubah-ubah yang akan menghasilkan voltan di dalam pengalir. Voltan yang terhasil ini akan menentang voltan bekalan dan juga arusnya. Litar elekitrik yang mempunyai sifat- sifat menentang perubahan arus dipanggil kearuhan. Komponen elektronik yang mempunyai ciri-ciri ini dipanggil pearuh.

Kadang-kala pearuh juga dipanggil gegelung atau pencekik Kadang-kala pearuh juga dipanggil gegelung atau pencekik. Pearuh dibuat dengan melilitkan gelung pengalir dalam bentuk gegelung. Salah satu komponen elektrik yang mempunyai ciri gegelung adalah seperti choke dalam lampu kalimantang.

Takrifan Asas Pearuh: suatu alat yang mempunyai sifat aruhan seperti pearuh, gegelung, dan choke. Ianya sering digunakan dalam litar keluaran penerus (pelurus) untuk melicinkan apa-apa perubahan (riak) dalam arus terus. Aruhan: satu pengukuran keupayaan atau sifat gegelung untuk menghasilkan satu voltan akibat perubahan dalam arus yang mengalir, di mana voltan tersebut mempunyai arah berlawanan dengan perubahan pengaliran arus melaluinya. Elektromagnet: penghasilan magnet sementara disebabkan pengaliran arus elektrik. Aruhan elektromagnet: proses penghasilan elektrik dari magnet.

Kuantiti Kearuhan Simbol Aruhan: L Unit Aruhan: Henry (H). Sesuatu gelung dikatakan mempunyai satu Henry apabila arus yang berubah pada kadar satu Ampiar per saat menyebabkan voltan sebanyak satu volt teraruh melintanginya.

Kod Warna Pearuh

Contoh Pengiraan

Jenis-Jenis Pearuh Pearuh Jenis Tetap Pearuh Jenis Bolehubah

Pearuh Jenis Tetap Pearuh tetap digunakan bagi litar yang memerlukan nilai kearuhan yang tidak berubah. Empat jenis pearuh tetap ialah teras udara, teras besi, teras besi serbuk dan teras ferit.

Pearuh Jenis Bolehubah Kearuhan bagi pearuh bolehubah akan bertambah apabila teras digerakkan ke dalam belitan dan akan berkurangan apabila digerakkan keluar belitan. Teras yang biasa digunakan ialah teras ferit dan teras besi serbuk. Terdapat beberapa bentuk pearuh boleh ubah iaitu di antaranya ialah pearuh yang menggunakan skru logam (tembaga) bagi melaraskan kedudukan teras itu sendiri mempunyai bebenang untuk pelarasan teras. Bagi pearuh boleh ubah berperisai, ia dipasangkan pada papan litar bercetak. Kelebihannya ialah perisai logam dapat mengelakkan komponen berhampiran daripada gangguan yang dihasilkan oleh pearuh.

Simbol Jenis-Jenis Pearuh 6) Besi

Faktor-faktor yang mempengaruhi pearuh Bilangan lilitan dalam gegelung (N) Ketelapan bandingan (jenis teras) (r) Luas muka keratan rentas (A) Panjang laluan fluks magnet (ℓ) Arus yang mengalir (I) Jumlah fluks Kekuatan magnet Kecepatan magnet itu ditujah ke dalam gelung

Litar-Litar Pearuh Litar Siri LT = L1 + L2 dge = L di/dt ET = e1 + e2 LT dI/dt = L1 dI/dt + L2 dI/dt LT dI/dt = dI/dt(L1 + L2 ) LT = L1 + L2 LT = L1 + L2

Contoh 1 LT = L1 + L2 LT = 2H + 4H = 6H Dapatkan jumlah pearuh di dalam litar di bawah: L1 L2 ET 2H 4H I LT = L1 + L2 LT = 2H + 4H = 6H

Litar-Litar Pearuh 8) Nikrom Litar Selari 1/LT = 1/L1 + /L2 e = L dI/dt dI/dt = e/L I = e/L ET = e1 = e2 IT = I1 + I2 ET/LT = e1/L1 + e2/L2 1/LT = 1/L1 + /L2 L1 L2 ET e1 e2 IT I1 I2 8) Nikrom LT = L1 // L2 = L1 x L2 L1 + L2 1/LT = 1/L1 + /L2

Perhatian Siri: RT = R1 + R2  LT = L1 + L2 Selari: Sambungan pearuh sebenarnya sama dengan sambungan perintangan. Siri: RT = R1 + R2  LT = L1 + L2 Selari: 1/RT = 1/R1 + /R2  1/LT = 1/L1 + 1/L2

Contoh 2 Dapatkan jumlah pearuh di dalam litar di bawah: LT = L1 // L2 = L1 x L2 L1 + L2 = 2H x 4H 2H + 4H = 8H / 6H = 1.33 H L1 L2 ET 2H 4H IT I1 I2 1/LT = 1/L1 + /L2 1/LT = 1/2H + 1/4H = 0.75H LT = 1/0.75H = 1.33 H

Litar Siri Selari LT = L1 + L2 // L3 = L1 + L2 x L3. L2 +/ L3 L2 L3 ET

Contoh 3 Dapatkan jumlah pearuh di dalam litar di bawah: LT = L1 + L2 // L3 = L1 + L2 x L3. L2 +/ L3 = 2H + 4H x 8H. 4H +8H = 2H + 32H.. 12H = 4.67H L2 L3 ET IT I1 I2 L1

Contoh 4 Berapakah jumlah kearuhan bagi tiga (3) buah gegelung masing-masing dengan nilai 0.02H, 44mH, 400uH jika ia disambung secara : Sesiri Selari

Penyelesaian

Latihan Litar Siri L1 L2 ET 7H 3H I L3 2H L1 L2 ET 3H 5H I

Latihan Litar Selari ET L1 L2 2H 4H IT I1 I2 I3 L3 L1 L2 ET 8H 2H IT

Latihan Litar Siri Selari L2 L3 ET IT I1 I2 L1 5H 2H 3H

Latihan Dapat Jumlah Kearuh dalam litar.

Latihan Dapat Jumlah Kearuh dalam litar.

Terima kasih