ارزش افزوده اقتصادی ( (EVA

Presentasi berjudul: "ارزش افزوده اقتصادی ( (EVA"— Transcript presentasi:

1 ارزش افزوده اقتصادی ( (EVA

2 مفهوم ارزش افزوده اقتصادی (EVA) ارزش افزوده اقتصادی معیار اندازه‌گیری عملکردی است که راه‌های منجر به افزایش یا از بین رفتن ارزش شرکت را به درستی محاسبه می‌نماید. این معیار نشاندهنده سود باقیمانده پس از کسر هزینه‌های سرمایه‌ای است. ارزش افزوده اقتصادی (EVA) یک معیار عملکرد ساده تلقی می‌شود و تصویر واقعی از ایجاد ثروت برای سهامداران ارائه کرده و در اتخاذ تصیمات سرمایه‌گذاری و شناسائی فرصت‌هائی برای بهبود و توجه به منافع کوتاه‌مدت همانند منافع بلندمدت به مدیران کمک می‌کند.

3 تاریخچه ارزش افزوده اقتصادی :
ابزار تحليلي EVA،در سال 1982از سوي موسسه «استرن و استيوارت»واقع در نيويورك به كار گرفته شد. ارزش افزوده اقتصادي اولین بار توسط استرن-استوارت جهت ارائه خدمات مشاوره ای به شرکتهایی که ميخواهند یک سطح جبران خدمت مناسبی را برای مدیرانشان را تعیین کنند ، ایجاد و ارائه شد. نوآوراني مانند استرن محدوديت عملي سودهاي حسابداري را مورد بازبيني وسازماندهي مجدد قرار دادند. برخلاف معيارهاي سنتي مانند EBIT(سود پس از کسر بهره و مالیات) وNOPAT (سود خالص عملیاتی پس ازکسربهره ومالیات)و ...، EVA سودآوري واقعي شركت‌ها را مورد بررسي قرارميدهد. شركت‌هاي بزرگي مانند Coca-cola، EVA را به عنوان راهنماي ايجاد ارزش براي سهامدارن به‌كار مي‌برند. شركت‌هاي سرمايه‌گذاري مانند : Management Global asset از EVA، در انتخاب سهام، ساختار پرتفوي و فرايند كنترل ريسك استفاده مي‌كنند.

4 ارزش چیست ؟ عبارت است از بار معنایی خاص که انسان به برخی اعمال ، حالتها و پدیده ها نسبت می دهد.

5 معيارهاي ارزيابي عملكرد:
1- ارزیابی عملکرد با استفاده از تجزیه و تحلیل نسبت‌های مالی 2- ارزیابی عملکرد با ترکیب اطلاعات حسابداری و بازار 3- ارزیابی علمکرد با استفاده از داده‌های مدیریت مالی 4- ارزیابی عملکرد با استفاده از داده‌های اقتصادی

6 مشكلات ارزيابي عملكرد در بند هاي 1 ، 2و3
معیارهای اولیه همچون سود ، رشد سود، سود هر سهم (EPS) سود نقدی هر سهم (DPS) و سود قبل از بهره و مالیات(EBIT)وبازده سرمایه گذاری ROI) ) ونرخ بازده سرمایه و... به واسطه استفاده از سود حسابداری دارای ایرادات وعیوبی بودند زیرا این سود در اثر موارد زیر قابل تغییر است: 1- روش‌های ارزشیابی موجودی‌ها 2- روش‌های استهلاک دارائی‌های ثابت 3- روش‌های برخورد با هزینه‌های سرمایه‌ای 4- روش‌های ذخیره‌گیری 5- روش‌های استهلاک سرقفلی تلفیقی

7 چرایی و چگونگی مطرح شدن EVA:
1-جدائي مالكيت از مديريت (تضاد منافع). 2- معیارهای اولیه همچون سود، رشد سود، سود هر سهم (EPS) سود نقدی هر سهم (DPS) و نرخ بازده سرمایه به واسطه استفاده از سود حسابداری دارای ایرادات و عیوبی هستند. 3-ايجاد انگيزه براي مديران براي ارزش آفريني. 4- به وجود آمدن معيار مناسب جهت پاداش به مديران .

8 طبق مفهوم ارزش افزوده ، ايجاد ارزش در شركت به عوامل زير بستگي دارد:
1- شركت از سرمايه به كار گرفته شده چه بازدهي كسب ميكند؟ 2- براي سرمايه به كار گرفته شده ، چه هزينه اي پرداخت مي شود؟

9 ارزش افزوده اقتصادی متشکل از دو اصل اساسی در تصمیم گیری مدیران است :
هدف اولیه هر شرکت باید حد اکثر سازی ارزش وثروت سهامداران باشد. ارزش هر شرکتی بستگی به این دارد که تا چه حد سودهای آتی مورد انتظار کمتر یا بیشتر از هزینه سرمایه آن است. بنابراین EVA یک معیار با چند هدف است : اریابی عملکرد - تعیین ارزش سهام – بودجه بندی علی الخصوص بودجه بندی سرمایه ای و کمک به تعیین میزان پاداش مدیران.

10 1-تلاش برای کسب بازدهی بیشتر از امکانات موجود.
با توجه به جهتگیری EVA، مدیران عملیاتی دارای سه عامل انگیزشی مهم به‌شرح ذیل هستند: 1-تلاش برای کسب بازدهی بیشتر از امکانات موجود.  2- سرمایه‌گذاری در پروژه‌هائی که نرخ بازده آنها بیشتر از نرخ هزینه سرمایه‌ای آنها است.  3- واگذاری سرمایه‌گذاری‌ها و پروژه‌هائی که نرخ هزینه سرمایه‌ای آنها بیشتر از نرخ بازده آنها است.

11 كاربرد هاي EVA

12 كاربرد ارزش افزوده را مي توان در سه حوزه مورد توجه قرار داد:
1- كاربرد اقتصادي : شناخت توانمنديهاي اقتصادي بنگاهها نظير بهره وري منابع و عوامل توليد. 2- كاربرد مديريتي : شناخت توانمنديها و كاركردهاي منابع انساني نظير نيروي كار توليد به منظور سنجش عملكرد. 3- كاربرد حسابداري : تحليل مالي منطقي و سودمند از وضعيت و عملكرد مالي بنگاههاي اقتصادي در مقايسه با سود حسابداري.

13 مزایای استفاده از ارزش افزوده اقتصادی (EVA)
1- EVA رابطه نزدیکی با خالص ارزش فعلی (NPV) دارد. 2-EVA مدیران ارشد شرکت را نسبت به معیاری که بیشتر تحت کنترل آنها است، پاسخگو می‌کند. 3- EVA از طریق همه تصمیماتی که مدیران شرکت‌های اتخاذ می‌کنند تحت‌تأثیر واقع می‌شود.  4- EVA معیار مناسبی جهت تعیین پاداش مدیران می‌باشد. 5- EVA با ارزش بازار شرکت در ارتباط است. 

14 مزایای ارزش افزوده اقتصادی (EVA)

15 معایب EVA 1- محاسبه ارزش افزوده اقتصادی شامل محاسبه نرخ بازده و نرخ هزینه سرمایه می‌باشد که مشکل است.  2- ارزش افزوده اقتصادی معمولاً براساس ارقام تاریخی محاسبه می‌شود.  3- گاهی اوقات تجزیه و تحلیل ارزش افزوده اقتصادی غیرعملی است مثلاً برای شرکت‌هائی که تازه راه‌اندازی شده‌اند یا برای شرکت‌های سرمایه‌گذاری، تجزیه و تحلیل ارزش افزوده اقتصادی مناسب نیست.

16 تعاریف EVA دو روش متداول از تعریف EVA وجود دارد :
1. روش حسابداری و 2. روش مالی

17 EVA = (r – c) * capital فرمول 1
از دیدگاه حسابداری EVA عبارت است از تفاوت بین سود خالص عملیاتی بعد از مالیات(NOPAT) و هزینه سرمایه. بنابراینEVA متفاوت از ابزارهای سنتی سنجش سود حسابداری مانند EPS و... است زیرا کل هزینه های تامین سرمایه را درنظر می گیرد. EVA از حاصلضرب تفاوت بین نرخ بازده(r)ونرخ هزینه سرمایه(c) در مبلغ سرمایه بدست می آید : EVA = (r – c) * capital فرمول 1

18 نرخ بازده سرمایه (r) نرخ بازده سرمایه به شرح ذیل محاسبه می شود :
r=NOPAT/capital NOPAT=هزینه کاهش ارزش موجودی ها+(صرفه جویی مالیاتی هزینه بهره–هزینه بهره)+سود خالص حسابداری پس ازکسرمالیات+هزینه معوق+هزینه مزایای پایان خدمت کارکنان+هزینه مطالبات مشکوک الوصول +هزینه کاهش ارزش سرمایه گذاری ها capital=ذخیره کاهش ارزش سرمایه گذاریها+ذخیره کاهش ارزش موجودیها+بدهیهای بهره دار+جمع حقوق صاحبان سهام+(هزینه های پرداختنی)بدهی بابت هزینه های معوق+ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان+ذخیره مطالبات مشکوک الوصول

19 نرخ هزینه سرمایه(c) cدر واقع متوسط موزون هزینه سرمایه(WACC) است.
منظورازهزینه سرمایه متوسط موزون بازدهی موردانتظار مدعیان شرکت براساس سهمشان درتامین نقدینگی شرکت است. فرمول محاسباتی نرخ هزینه سرمایه به شرح ذیل است : c=w*r یا c=w1*r1+w2*r2+…+wn*rn منابع تامین مالی که مشمول هزینه سرمایه ای هستند شامل : بدهیهای بهره دار اوراق قرضه منتشرشده سهام عادی سایرمشتقات حقوق صاحبان سهام

20 هزینه های سرمایه ای – NOPAT = EVA فرمول 2

21 از ديدگاه مالي: EVA، براساس چگونگي ارتباطش با ارزش افزوده بازار MVA)) تعريف مي‌شود. در اين روش، MVA (يا NPV) برابر با ارزش فعلي EVA‌هاي آتي مورد انتظار شركت است. از طرفي، MVA عبارت است از تفاوت بين ارزش شركت و ارزش دفتري اقتصادي سرمايه به‌كار گرفته شده در شركت. ارزش دفتري صاحبان سهام (سرمايه به كار گرفته شده )- ارزش بازار صاحبان سهام = MVA ارزش فعلي EVA هاي آتي = MVA EVA EVA EVA 1 2 … n MVA = + + + 1 2 n (C+1) (C+1) (C+1)

22 ويژگي هاي ارزش افزوده بازار :
1- MVA نشان دهنده اين موضوع است كه چگونه يك شركت به طورموفقيت آميزي سرمايه اش را به كار برده و فرصت هاي سود آورآتي را پيش بيني كرده است 2- هدف اوليه و اساسي هر واحد انتفاعي بايد حداكثر كردن MVAباشد. 3- EVAايجاد كننده MVAاست ،زيرا ارزش فعلي EVAهاي آتي است كه مبناي ارزيابي و ارزشگذاري شركت در بازار است

23 رابطه بين EVA&MVA

24 1- EVAمعيار داخلي براي سنجش عملكرد است وMVAمعيار خارجي .
2- MVAاثرات ناشي از اقدامات مديريت از زمان تاسيس شركت را مورد ارزيابي قرار ميدهد وEVAيكسال خاص را ارزيابي ميكند. 3-MVA نشاندهنده ارزيابي جامعه سرمايه گذار از فعاليت شركت است و متاثر از عملكرد يكسال نميباشد ولي EVAمربوط به يكسال واحد ميباشد. 4- EVAايجاد كننده MVAاست. 5- اگر EVAهاي آتي مثبت باشند، سهام شركت در بازار به صرف فروخته ميشود و بالعكس .

25 S-B-DP=W+I+DD+T+R (2) یا
گزارشگری ارزش افزوده گزارشگری ارزش افزوده اندازه گیری وافشای ارزش افزوده وافزایش درثروت ایجادشده بواسطه استفاده مولد ازمنابع شرکت را قبل از تسهیم میان کارکنان و دارندگان اوراق قرضه و دولت وسهامداران نشان می دهد. براین اساس صورت ارزش افزوده به عنوان مکملی برای صورت سود و زیان ارایه می شود. و می تواند بوسیله ترتیب جدید صورت سودوزیان بشکل زیر ارایه شود : S-B=W+I+DP+DD+T+R (1) S-B-DP=W+I+DD+T+R (2) یا

26 که در آن : سود انباشته =R درآمد فروش =S خرید مواد و خدمات =B استهلاک =DP دستمزد = W بهره = I سود سهام = DD مالیات = T معادله (1) ارزش افزوده ناخالص رابیان می کند درحالیکه معادله (2) بیانگر ارزش افزوده خالص است.سمت چپ هردومعادله نشاندهنده ارزش افزوده (خالص و ناخالص) و سمت راست آنها نشانگر تخصیص ارزش افزوده میان افراد ذینفع است.

27 چگونگی تهیه صورت ارزش افزوده
تاکنون برای تهیه صورت ارزش افزوده استانداردی ارایه نشده است و شرکتهای خارجی صورت ارزش افزوده را براساس صورت سود وزیان تهیه می کنند.باتوجه به مثال زیر مشخص است که محاسبات ارزش افزوده دریک صورت مالی شامل دوقسمت ابتدا محاسبه ارزش افزوده وسپس توزیع آن بین کارکنان و دولت وتامین کنندگان مالی وبنگاه اقتصادی است.

28 شرکت نمونه صورت ارزش افزوده
فروش کسرمی شود:موادوخدمات خریداری شده (1550) کسرمی شود:کاردرجریان ساخت اول دوره (1000) اضافه می شود:کاردرجریان ساخت آخردوره کسرمی شود:کالای ساخته شده اول دوره (3000) اضافه می شود:کالای ساخته شده آخردوره (1050) ارزش افزوده توزیع ارزش افزوده به کارکنان دستمزدحقوق ومزایای کارکنان به تامین کنندگان مالی سود تقسیم شده بهره 9000

29 به دولت مالیات اقلام باقیمانده در بنگاه: سود تقسیم نشده استهلاک 3750 ارزش افزوده

30 نتيجه گيري كلي

31 1- EVA متفاوت ازابزارهاي سنتي سنجش سود حسابداري مانندEBIT ، و EPS و
1- EVA متفاوت ازابزارهاي سنتي سنجش سود حسابداري مانندEBIT ، و EPS و...است. زيرا EVA كل هزينه‌هاي تامين سرمايه را در نظرمي‌گيرد. 2- با توجه به اینکه معیار EVAبه توانایی بنگاه اقتصادی در خلق بازده مازاد بر بازده مورد انتظار سرمایه گذاران براساس ریسک معین اشاره دارد می تواند میزان اثربخشی عملیات شرکت را اندازه گیری کند. 3- EVA یک معیار با چند هدف است یکی ارزیابی عملکرد، دیگری تعیین ارزش سهام، بودجه‌بندی علی‌الخصوص بودجه‌بندی سرمایه‌ای و کمک به تعیین میزان پاداش مديران که استحقاق آن را داشته و یک عامل انگیزشی به حساب می‌آید.

32 در موقعیت فعلی ایران که رشد اقتصادی بالا نیست وشرکتها با محدودیت منابع مالی مواجه اند طبیعی است که مدیریت واستفاده بهینه از منابع مالی بسیار حیاتی است حال در این مسیر ارزش افزوده اقتصادی که بر کاهش هزینه سرمایه واستفاده بهینه از منابع سرمایه ای تاکید دارد می تواند نقش اساسی ایفا کند.بدین ترتیب اتخاذ رویکرد ارزش افزوده اقتصادی در ایران ضروری به نظر می رسد.

33 مالیات بر ارزش افزوده مقدمه :
در نظام مالیاتی ایران مالیاتها بموقع وصول نمی شوند عدالت چندان تحقق نمی یابد وظرفیت های مالیاتی بالفعل با ظرفیت های مالیاتی بالقوه تفاوتهای فاحشی دارد و هزینه وصول مالیات بالاست. بنابراین برای حل این مشکلات راهکاری بنام اخذ مالیات بر ارزش افزوده که چندیست مورد توجه قرار گرفته است ارائه شده است.

34 سابقه تاریخی مراحل تدوین مالیات بر ارزش افزوده :
Von Siemens در سال 1918 Adams در سال 1921 Laure در سال 1957 ترتیب اجرای مالیات برازش افزوده ازنظر زمانی در کشورهای مختلف : آلمان 1948 فرانسه برزیل 1968 کشورهای عضو اتحادیه اروپا 1970 براساس آخرین آمارهم اکنون بیش از140 کشوردنیا این نوع مالیات را اجرا می کنند ایران – اول مهر 1387

35 تعریف مالیات بر ارزش افزوده
مالیات بر ارزش افزوده عبارت است از : نوعی مالیات غیرمستقیم برمصرف که بطور غیر انباشته بر کلیه مراحل تولید و توزیع کالا و خدمات تعلق می گیرد . مالیات بر ارزش افزوده یک نوع مالیات بر فروش چند مرحله ای است که خرید کالاها و خدمات واسطه ای را از پرداخت مالیات معاف می کند. درواقع یک اعتبارمالیاتی برای خریدهای واسطه ای بنگاههای اقتصادی در نظر گرفته می شود که باعث ازبین رفتن پدیده مالیات بندی مضاعف می شود. بنابراین عوامل اقتصادی برای هر ارزش ایجاد شده فقط یکبار مالیات می پردازند.

36 انواع مالیات بر ارزش افزوده
این نوع مالیات به 3 دسته مالیات برارزش افزوده 1- تولید 2- درآمد و 3- مصرف تقسیم می شود. مالیات بر ارزش افزوده تولید کل مخارج به استثنای مخارج دستمزدی دولت را شامل می شود. مالیات بر ارزش افزوده درآمد مخارج ناخالص سرمایه گذاری- قسمتی از مخارج کل و پایه مالیات بر ارزش افزوده از نوع تولید را شامل می شود. مالیات بر ارزش افزوده از نوع مصرف معادل مالیات بر خرده فروشی است.

37 روشهای اجرای مالیات بر ارزش افزوده
درحال حاضر دو ابزار متداول برای اجرای این سیستم وجود دارد : روش اعتباری یا فاکتور نویسی : تعیین بدهی مالیاتی از طریق بکارگیری نرخ ثابت مالیات روی کل فاکتورهای فروش و کسر مقدار مالیات پرداختی بر خریدهای واسطه ای. روش تفریقی : کسر خریدهای بنگاه تجاری از فروش و اعمال نرخ مالیاتی بر مقدار خالص.

38 مزایای مالیات بر ارزش افزوده
مهمترین مزایای مالیات بر ارزش افزوده عبارتند از : تامین بخش قابل ملاحظه ای از درآمدهای دولت ایجاد انگیزه سرمایه گذاری و تولید خودکنترلی بودن کمترین تاخیر در عملیات وصول مالیات تشویق صادرات تسهیل ورود به پیمان های منطقه ای و بین المللی

39 معایب مالیات بر ارزش افزوده
افزایش تورم افزایش هزینه وصول مالیات تنازلی بودن این روش و در نتیجه عدم رعایت عدالت اجتماعی

40 بکارگیری مالیات بر ارزش افزوده در ایران
ضعف موجود در نظام مالیاتی کشور از یکطرف و مزایای استفاده از روش مالیات بر ارزش افزوده جهت اخذ مالیات از طرف دیگر ضرورت توجه جدی مسئولان وکارشناسان جهت مطالعه و بررسی امکان بکارگیری آن در ایران را بازگو می کند. نهایتا چند پیشنهاد درخصوص بکارگیری این روش درایران ارائه می شود : تعیین و تشکیل یک سازمان مستقل جدید زیرمجموعه معاونت مالیاتی که بصورت مستقل عمل کند. تعیین دقیق موارد مشمول معافیت پرهیز از هر گونه شتاب و تعجیل در بکارگیری این روش تشکیل یک گروه جهت تعیین اولویتها – بررسی مسائل و موضوعات مربوط به اجرا و سایر مسایل مربوط مثلا تعیین یک نرخ واحد مالیاتی جهت سهولت در اجرا وکارآیی بیشتر

41 با تشکر از استاد گرامی جناب آقای دکترهمتی امید جری – محسن ابولی فروردین 1388