IMPERIALISME & KOLONIALISME UNIVERSITI TUN HUSSEIN ONN MALAYSIA Beg Berkunci 101, 86400 Parit Raja, Batu Pahat, Johor. Panel Bidang Sains Sosial, PPKK IMPERIALISME & KOLONIALISME OBJEKTIF Menghuraikan Penjajahan British dan Jepun. Mengaitkan penjajahan dengan perkembangan negara.

Perjalanan Kuliah i. Pengenalan ii. Penjajahan British iii. Penjajahan Jepun iv. Rumusan

Pengenalan (Introduction)

George Nadel Perkembangan kuasa atau kawalan samada secara langsung oleh sesuatu kerajaan, bangsa atau masyarakat ke atas bangsa dan masyarakat lain.

D.K. Fieldhouse Satu kecenderungan sesuatu masyarakat atau pemerintahan untuk mengawal masyarakat lain biar apa pun cara dan tindakan itu.

Webster’s New World Dictionary Imperialisme sebagai satu dasar atau amalan yang berhubung dengan penubuhan dan pemeliharaan sebuah empayar melalui jalan penaklukan, penempatan, penguasaan ekonomi ataupun melalui politik.

Rumusan Definisi Penguasaan ke atas wilayah asing dengan berbagai cara / kaedah / pendekatan kerana kepentingan tertentu.

Tempoh penjajahan : 446 Tahun PORTUGIS 24 Ogos 1511 - 16 Januari 1641 (130 tahun) BELANDA 16 Januari 1641 - 20 Mac 1824 (183 tahun) BRITISH 20 Mac 1824 - 8 Disember 1941 (117 tahun) JEPUN 8 Disember 1941 - 5 September 1945 (4 tahun) 5 September 1945 – 31 Ogos 1957 (12 tahun) Tempoh penjajahan : 446 Tahun

(British Imperialism) Imperialisme British (British Imperialism)

Empayar taklukan British Tanah Melayu Empayar taklukan British

Faktor Tolakan Perkembangan revolusi perindustrian di Eropah yang memerlukan bahan mentah dan pasaran.

Faktor Tarikan Kemunduran kuasa Melayu; pergolakan, persaingan, pertikaian dan peperangan sesama sendiri.

Keperluan Strategik Pulau Pinang 29 Jun 1786 : Francis Light menduduki PP 11 Ogos 1786 : FL menduduki PP atas nama Raja George III

Keperluan Strategik Singapura Raffles mengangkat Tengku Long (Hussein) Sebagai Sultan Singapura berserta dengan syarat-syarat tertentu.

Dasar Campurtangan British Dasar rasmi British adalah tidak campur tangan dalam urusan negeri. Disebabkan keperluan perdagangan dan persaingan, British terpaksa campur tangan. British tidak mahu kuasa barat yang lain menganggu-gugat kedudukan mereka.

Titik Tolak Campurtangan Pangkor Melalui Perjanjian Pangkor Di antara Sultan Perak dan British di atas kapal HMS Pluto pada 18 Januari 1874.

Syarat Perak terpaksa menerima seorang penasihat British (Residen) bagi tujuan pentadbiran. Kemudian, Sistem Residen ini merebak ke Selangor, Pahang dan Negeri Sembilan.

Kelemahan Sistem Residen Pentadbiran dijalankan di atas budi bicara (tiada sistem). Tiada garis panduan dalam pentadbiran. Residen diberi kuasa penuh untuk mewujudkan keamanan. Kuasa residen terlalu bebas: tiada penyelarasan di antara negeri-negeri.

Penubuhan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu 1895, British mengarahkan Frank Swettenham Mendapatkan persetujuan sultan-sultan. FS memperdayakan sultan: menyatakan bahawa NNMB adalah bagi memulangkan kuasa sultan. Hakikatnya, NNMB adalah untuk memudahkan pentadbiran dan mengukuhkan kuasa British di bawah satu persekutuan.

Julai 1896, Raja-raja Melayu dan British telah menandatangani Perjanjian Persekutuan 1896. Ketua NNMB adalah Residen Jeneral. Jawatan ini telah disandang oleh Frank Swettenham (1896-1901).

Sultan dan pembesar Melayu hanya boleh bermesyuarat, berbahas dan mengemukakan cadangan melalui Majlis Mesyuarat Raja-Raja Melayu (DURBAR), tetapi, keputusan berada di tangan British.

Jawatan residen masih dikekalkan tetapi bukan sebagai Penasihat sultan. Ianya hanya sebagai ketua pentadbiran negeri. FS telah mewujudkan jabatan di peringkat persekutuan dan negeri bagi pelarasan. Ketua jabatan adalah pegawai British. Kuala Lumpur KL menjadi ibu pejabat. Ramai imigran di bawa masuk.

Kesan NNMB Kehadiran ramai pemodal Eropah bagi mengusahakan bijih timah dan getah. Bijih timah: Teknologi kapal korek bagi menggantikan ‘cara dulang’. Penanaman getah secara ladang menggantikan sistem kebun.

Kesimpulan Penjajahan British Sistem Residen merupakan pengenalan pentadbiran moden ala British. Menghakis penguasaan sultan dan pembesar ke atas pentadbiran negeri dan daerah. Pengenalan sistem Persekutuan telah memantapkan kuasa British melalui dasar yang diperkenalkan.

Imperialisme Jepun (Japan Imperialism)

Idea Penjajahan Orde Baru Asia Timur Raya. Matlamat Berpusat di Jepun dengan keahlian China, Indo-China, Manchuria, Thailand, Tanah Melayu, Borneo, Hindia Timur Belanda, Australia, New Zealand dll. Menyediakan wilayah yang cukup serba serbinya dari segi keperluan bahan mentah. Matlamat Tujuan Kawasan

Tujuan Penjajahan Jepun memerlukan bahan mentah: Japan Jepun memerlukan bahan mentah: bijih timah, getah dan petroleum sebagai input perindustrian. Jepun memerlukan pasaran bagi output perkilangannya.

Bermulanya Penjajahan Poster propaganda: Allahuakhbar, peliharalah kami oleh tentera Jepun daripada penjajahan Barat! Jepun mendarat di Pantai Sabak, Kota Bahru, Kelantan. 70 hari ; Jepun telah berjaya ke selatan Tanah Melayu dengan kecekapan anggota perisikan dan bantuan orang tempatan.

Menaiki basikal dan berjalan kaki. 15 Februari 1942 ; British di Tanah Melayu menyerah kalah dengan Jepun.

Dasar Pentadbiran Jepun September 1942, Jepun mengiktiraf hak-hak raja Melayu. Jepun berbaik dengan India supaya dapat melaksanakan dasar Jepun menentang British di negara India. Tujuan: Supaya orang Melayu tidak memberontak. Jepun memberikan layanan buruk kepada Cina lanjutan Perang China-Jepun 1937.

Pembaharuan Pentadbiran Thailand 1943, Jepun menyerahkan Kedah, Perlis, Kelantan dan Terengganu kepada Thailand. Jepun menggabungkan TM dengan Sumatera di bawah satu pentadbiran.

Kesan Sosial Penindasan terhadap orang Cina. Pemusuhan kaum Melayu-Cina. Masalah kesihatan (perubatan dan makanan yang kurang). Ramai pemuda yang terpaksa menjadi buruh paksa ‘Jalan Keretapi Maut’,

Kesan Ekonomi Kemerosotan ekonomi; ketidakmampuan membeli keperluan. Perusahaan bijih timah dan getah merosot akibat kemusnahan lombong, ladang dan kilang. Nilai matawang jatuh; tiada kawalan pencetakan matawang ‘pisang’.

Kesan Politik Kesedaran untuk mencapai kemerdekaan. Melahirkan semangat nasionalisme. Keyakinan orang Melayu untuk mentadbir negara disebabkan ramai yang bekerja pentadbiran pada penjajahan Jepun.

Penyerahan Kalah Jepun 15 Ogos 1945

Kesimpulan Penjajahan Jepun Penjajahan Jepun yang singkat berjaya menyemarakkan perasaan nasionalisme terhadap semua kaum. Susulan itu, kesedaran terhadap perjuangan untuk kemerdekaan tanah air telah diberi tumpuan.

Rumusan (Conclusion)

Dasar British (vs) Jepun Mengiktiraf negeri-negeri Melayu sebagai naungan Pentadbiran berbentuk persekutuan. Pegawai British memegang jawatan penting di ‘daerah’ Jepun Menganggap negeri- negeri Melayu sebagai tanah jajahan Pentadbiran berbentuk kesatuan. Etnik Melayu berpeluang memegang jawatan penting di ‘daerah’

Penjajahan British menyebabkan sistem tradisional di Tanah Melayu kian terhakis. - Sistem beraja - Sistem pembesar - Sistem pentadbiran Penjajahan Jepun telah meluapkan semangat menuntut kemerdekaan - Permasalahan sosio-budaya