Монгол улсын тоон ӨРГӨН НЭВТРҮҮЛГИЙН сүлжээний өнөөгийн байдал, стандартын хэрэгжилт ШУТИС- Мэдээлэл Холбооны Технологийн Сургууль холбооны салбарын эрхлэгч Доктор, дэд профессор. Н.Эрдэнэхүү (2015-04-23)
Агуулга МОНГОЛ УЛСЫН РАДИО, ТЕЛЕВИЗИЙН ӨРГӨН НЭВТРҮҮЛГИЙН СҮЛЖЭЭНИЙ ӨНӨӨГИЙН БАЙДАЛ МОНГОЛ УЛСЫН ТООН РАДИО, ТЕЛЕВИЗИЙН ӨРГӨН НЭВТРҮҮЛГИЙН СТАНДАРТ СОНГОЛТ МОНГОЛ УЛСЫН ГАЗРЫН РАДИО, ТЕЛЕВИЗИЙН ӨРГӨН НЭВТРҮҮЛГИЙН СҮЛЖЭЭГ ТООН ТЕХНОЛОГИД ШИЛЖҮҮЛЭХ ҮНДЭСНИЙ ХӨТӨЛБӨРИЙН ХЭРЭГЖИЛТ Дүгнэлт
МОНГОЛ УЛСЫН РАДИО, ТЕЛЕВИЗИЙН ӨРГӨН НЭВТРҮҮЛГИЙН СҮЛЖЭЭНИЙ ӨНӨӨГИЙН БАЙДАЛ
Телевизийн өргөн нэвтрүүлгийн сүлжээ Газрын телевизийн сүлжээ: 1967 оноос Улаанбаатар хотын хэмжээнд 1980 оноос радио релейний сүлжээ ашиглан хязгаарлагдмал хүрээнд аймаг, сум, сууринд дахин дамжуулал хийж эхэлсэн. Хиймэл дагуулын сүлжээ: 1991 оноос “С” зурвасаар 1 сувгийг улс орон даяар дамжуулж эхэлсэн Кабелийн телевизийн сүлжээ: 1995 оноос улаанбаатар хотод олон сувгийн үйлчилгээг эхлүүлсэн.
Ашиглаж байгаа дамжууллын технологиудийнсүлжээ Кабелийн ТВ IPTV Утастай кабелийн ТВ Утасгүй кабелийн ТВ Сансраас шууд хүлээн авах DTH Эфирийн ТВ Тоон систем гэдэг нь монгол улсын хувьд цоо шинэ технологи, нэр томъёо биш юм. Өнөөдер телевизийн өргөн нэвтрүүлгийг олон янзын технологиор хүлээж авч байна. Тухайлбал: Кабель IP TV DDSHTV гэх мэт. Тэд аль хэдийн тоон системд шилжээд дуу дүрсний өндөр чанартай гаргаж байна. Гэтэл антеннаар хүлээж авдаг буюу захын гэр хороолол, зуслангууд, хөдөө орон нутагт сумын айлууд гэх мэт антеннаа тавиад үздэг айлууд орхигдоод байна шүү дээ. Тэдгээр аналогиор хүлээж авч байгаа хүмүүсийг тоон системд шилжүүлэх гэж байгаа юм. Антеннаар хүлээж авч байгаа айлуудын зурагт ямар ч жирэлзээгүй, тунгалаг, IP TV шиг гардаг болно гэсэн үг. Америк, Япон, Европ, Хятад гэсэн дөрвөн стандарт байдаг.
Интернэт телевиз(IPTV) Нэвтэрсэн он: 2010 он Үйлчилгээ: Телевиз, Интернэт, Яриа /Гурвалсан/ Улаанбаатарт зөвхөн шилэн кабельд холбогдсон цэгүүдэд үйлчилгээг хүргэж байна. Хөдөлгөөнт телевиз Улаанбаатар хотод 2 компани үйл ажиллагаа явуулахаар тусгай зөвшөөрөл авсан хэдий ч үйлчилгээ эхлээгүй.
Утсан КаТВ сүлжээ Анх нэвтэрсэн он:1995 Дамжууллын технологи: Аналог-HFC сүлжээ,Тоон: DVB-C стандарт сүлжээ /supervision/
Олон сувгийг олон цэгт түгээх систем (MMDS) Нэвтэрсэн он: 1999 (Хийморь) Ашиглаж байгаа давтамжийн зурвас: 2200-2400МГц, 2500-2700МГц Сувгийн тоо: Аналог-25 хүртэл , Тоон-100 гаруй програм, интернэт(DVB-C/DVB-T)
Хиймэл дагуулын телевизийн өргөн нэвтрүүлэг Аналог дамжуулал: 1991 оноос ASIASAT-1, 2, INTELSAT-704 хиймэл дагуул Аналог 1 програм Тоон дамжуулал: 2005 оноос INTELSAT-904 4 сувгийн тоон програм(+4 радио, 2М тоон урсгал) Ku зурвасын дамжуулал: 2008 оноос Telstar-18 60 гаруй стандарт тоон телевиз Дамжууллын стандарт: DVB-S2, MPEG-4
Хиймэл дагуулын телевизийн өргөн нэвтрүүлэг “Ddish” компани Сум, суурин газруудын дахин дамжуулалт TVRO антенн Хүлээн авагч Telstar-18 Нэвтрүүлэх станц(MUDS) DTH хүлээн авалт Tелевизор
VHF/UHF цард ажиллаж байгаа тусгай зөвшөөрөлтэй эфирийн телевизүүд Дамжуулал эхэлсэн: 1967 он Улаанбаатар хотод: 18 телевиз Бусад: 80 телевиз
UHF царын олон сувгийг түгээх систем (MUDS) Нэвтэрсэн он: 2006 он(Сансар Дижитал) Ажиллах зурвас: UHF цар Аналог MUDS: 2008 оноос хиймэл дагуулын сувгуудыг дахин дамжуулах зорилгоор ашиглагдаж байгаа Антенн Салаалагч Хүлээн авагч Модулятор Нэгтгэгч Өсгөгч
Радио өргөн нэвтрүүлгийн үүсэл хөгжил 1934-9-1 улс орон даяар 10 КВт-ын чадалтай нэвтрүүлэгчээр 98 метрийн өндөртэй металл антенн ашиглан 1060 метрийн долгионоор анх удаа дамжуулж эхэлсэн. 1960 Хонхорын Радио нэвтрүүлэх станц 1965 Баян-Өлгийн радио нэвтрүүлэх станц 1979-1985 Говь-Алтай, Хөвсгөл, Өмнөговь, Дорнод радио нэвтрүүлэх станц 2008-5 МҮОНР-гийн нэвтрүүлэг бэлтгэх “РЗ” FM гуравдугаар сувгийг Швед-Монголын радиогийн хамтарсан төслөөр тоон технологид шилжүүлсэн. Тоон систем гэдэг нь монгол улсын хувьд цоо шинэ технологи, нэр томъёо биш юм. Өнөөдер телевизийн өргөн нэвтрүүлгийг олон янзын технологиор хүлээж авч байна. Тухайлбал: Кабель IP TV DDSHTV гэх мэт. Тэд аль хэдийн тоон системд шилжээд дуу дүрсний өндөр чанартай гаргаж байна. Гэтэл антеннаар хүлээж авдаг буюу захын гэр хороолол, зуслангууд, хөдөө орон нутагт сумын айлууд гэх мэт антеннаа тавиад үздэг айлууд орхигдоод байна шүү дээ. Тэдгээр аналогиор хүлээж авч байгаа хүмүүсийг тоон системд шилжүүлэх гэж байгаа юм. Антеннаар хүлээж авч байгаа айлуудын зурагт ямар ч жирэлзээгүй, тунгалаг, IP TV шиг гардаг болно гэсэн үг. Америк, Япон, Европ, Хятад гэсэн дөрвөн стандарт байдаг.
Урт, дунд долгионы радио өргөн нэвтрүүлгийн станцуудын хамрах хүрээ Урт, дунд долгионы радио өргөн нэвтрүүлгийн станцуудын хамрах хүрээ Өлгий 1964 209КГц/1435м 30/60КВт 352м Мөрөн 1981 882КГц/340м 75/150кВт 60м Дорнод 1978 209КГц/1435м 75/150кВт 206м Хонхор 1934/1984 164КГц/1830м 500/1000кВт 305м Говьалтай 1978 227КГц/1320м 75/150кВт 260м Эрчим хүчний зардал өндөр-бүрэн чадлаараа ажиллдаггүй, аналоги станцууд үйлдвэрлэхээ больсноос шалтгаалаад сэлбэг хэрэгсэл олдхоо больсон. Хэрэглэгчдийн хуьв ВЕП радио үйлдвэрлэгдэхээ больсноос хойш хэрэглэгч хүлээн авхад хүндрэлтэй болсон. Зах зээлд вэп шиг сайн ха байхгүй Даланзадгад 1978 209КГц /1435м 75/150кВт -260м ОНР-ийн 1-р сувгийн нэвтрүүлэг 17 цаг Өндөр чанартай /72дБ/ Дунд чанартай /60дБ/ 75/15 0 Ажиллаж байгаа / бүрэн чадал
Богино долгионы радио өргөн нэвтрүүлгийн хамрах хүрээ Богино долгионы радио өргөн нэвтрүүлгийн хамрах хүрээ Мөрөн 4895 кГц 10КВт 80-420км Улаанбаатар 7260 кГц 50КВт 800-850км Алтай 4830 кГц 10КВт 160-280км нутаг дэвсгэрийн 93% ОНР-ийн 2-р сувгийн нэвтрүүлэг /2003/
Хэт богино долгионы радио өргөн нэвтрүүлэг 1980 FM Монголын радиогийн 2-р программ 1992 Хувийн хэвшлийн байгууллага радиогийн нэвтрүүлэг 1996 Тусгай зөвшөөрөл Улсад нийт 189 FM радио станц Үүнээс Улаанбаатар хотод-32 Орон нутагт-157
FM радио станцууд /2013 оны 4-р улирлын байдлаар/
Радио,телевизийн өргөн нэвтрүүлгийн дамжуулал Радио өргөн нэвтрүүлэг: Чадлын станцууд аналог дамжуулалтай байна. FM станцууд аналог дамжуулалтай байна.
Радио телевизийн үйлчилгээ хүлээн авдаг хэрэглэгчдийн судалгаа Тоон технологид шилжүүлэх № Төрөл Өрхийн тоо 1 Кабель ТВ 128219 2 Эфир ТВ 171000 3 DTH ТВ 184000
МОНГОЛ УЛСЫН ТООН РАДИО, ТЕЛЕВИЗИЙН ӨРГӨН НЭВТРҮҮЛГИЙН СТАНДАРТ СОНГОЛТ
Яагаад заавал тоон технологид шилжих шаардлагатай вэ? Тоон технологийн давуу талууд хэрэглэгчид шинэ боломж олгож байна. Дүрс дууны өндөр чанар Олон тооны нэмэлт сувгууд Зөөврийн болон хөдөлгөөнт төхөөрөмжөөр хүлээн авах боломж HD програм дамжуулах боломж Олон төрлийн нэмэлт үйлчилгээ: interactive, electronic program guide, etc. Спектрийг үр ашигтай ашиглах боломж ОУЦХБ(ITU)-аас улс орон болгоны зохицуулах байгууллагад дараах шаардлагыг тавьж байна. Аналоги газрын өргөн нэвтрүүлгийн сүлжээг тоон сүлжээнд шилжүүлэх стратеги төлөвлөлтийг хийх. Аналог нэвтрүүлэгчийг зогсоох холбогдох хууль, журмуудыг батлах. Шилжилтийн үеийг шударгаар зохицуулах. GE06 төлөвлөлтөөр 2015 оноос өмнө аналог телевизийн сүлжээг тоон технологид шилжүүлэх.
Тоон телевиз гэж юу вэ? Тоон дамжуулах систем DVB-S DVB-T DVB-C Студээс тоон урсгал гарч тоон дамжуулах системээр дамжин хэрэглэгчийн тоон төхөөрөмжөөр сэргээсэн дүрс дуу бүхий мэдээлэл Тоон ТВ (STB) Тоон студи
Дуу, дүрс шуугиантай бүрзгэр Дуу, дүрс ямарч шуугиангүй Дамжууллын чанар сайн Дуу, дүрс шуугиантай бүрзгэр Дуу, дүрс ямарч шуугиангүй
Аналог нэг сувгийн зурваст илүү олон суваг дамжуулах боломж Стандарт тодролтой олон суваг(SDTV) Аналог ТВ (8МГц) Өндөр тодоролтой ТВ суваг (HDTV)
Радио давтамжийн үр ашигтай ашиглах боломж 8МГц 8МГц 8МГц Чөлөөлөгдсөн зурвасыг өөр үйлчилгээнд ашиглах боломжтой
Олон төрлийн нэмэлт үйлчилгээ үзүүлэх боломж Цаг агаарын мэдээ Мэдээ, мэдээлэл Програмын хөтөч Өгөгдөл дамжуулалт Интерактив ТВ Интерактив худалдаа Хэрэглэгч бараагаа сонгоод шууд захилга хийж болно.
Бусад ICT төхөөрөмжүүдтэй зохицон ажиллах боломж
Тоон телевизийн олон улсын стандартууд Тоон телевизийн олон улсын стандартууд АНУ-ын дэвшилтэт телевизийн системийн хороо(ATSC)-ноос гаргасан ATSC 8-VSB стандарт Европт бий болсон DVB-T COFDM стандарт Японы ISDB-T BST-OFDM стандарт Хятадад бий болсон DTMB (DMB-T/H)
Стандартуудыг сонгосон байдал (2013 оны 09 сарын 26-ны байдлаар) DVB-T стандарт сонгосон/нэвтрүүлсэн-47/74 DVB-T2 стандарт Туршиж байгаа/сонгосон/нэвтрүүлсэн-8/23/7 ATSC стандарт Сонгосон-8 ISDB-T стандарт Сонгосон-12 DMB-T/H стандарт Сонгосон-3 Стандартаа сонгоогүй-53 159 8 11 3 53
Тоон радио өргөн нэвтрүүлгийн стандартууд HD radio:АНУ IBOC (In-band-On-Channel) DAB/DAB+/DMB: Европ (DAB- Digital Audio Broadcasting) ISDB-TSB: Япон (Integrated Service Digital Broadcasting- Terrestrial sound broadcasting) DRM/DRM+: Европ (ETSI) (Digital Radio Mondiale=Digital Radio Worldwide)
Тоон стандартуудын зурвас хуваарилалт
Тоон радио стандартуудын харьцуулалт Тоон радио стандартуудын харьцуулалт Зурвас талаас нь авч үзвэл: Урт болон дунд долгион дээр ажиллах радио системд DRM-30, HD радио стандарт тохирно. Богино долгион дээр ажиллах системд DRM-30 стандарт тохирно. FM-ийн зурваст ажиллах системд HD радио болон DRM+ стандарт тохиромжтой. VHF-III цард ажиллах системд DAB/DAB+ болон DRM+ стандарт ашиглаж болно. Тоон телевизийн дохиотой хамт радио өргөн нэвтрүүлэг дамжуулна гэвэл ISDB-Tn болон ISDB-Tsb стандарт ашиглаж болно. L зурвас DAB стандарт, мөн орон нутгийн чанартай өргөн нэвтрүүлэгт DRM-26MГц ашиглаж болно.
Тоон радио, телевизийн стандартын сонголт Тоон радио, телевизийн стандартын сонголт Дамжууллын төрөл Стандарт Шахалтын технологи Телевизийн өргөн нэвтрүүлгийг газраар дамжуулах DVB-T2 MPEG-4 Телевизийн өргөн нэвтрүүлгийг кабелиар дамжуулах DVB-C DVB-C2 MPEG-2 Телевизийн өргөн нэвтрүүлгийг хиймэл дагуулаар дамжуулах DVB-S DVB-S2 Тоон радио өргөн нэвтрүүлгийн стандарт DRM30, DRM+ DAB+
Газрын тоон телевизийн стандарт
ТООН ТЕЛЕВИЗИЙН ҮНДЭСНИЙ СТАНДАРТУУД MNS 6400:2013. Газрын тоон өргөн нэвтрүүлгийн DVB-T2 системийн нэвтрүүлэх төхөөрөмжид тавих техникийн шаардлага. MNS 6401:2013. Газрын тоон өргөн нэвтрүүлгийн DVB-T2 системийн хүлээн авах төхөөрөмжид тавих техникийн шаардлага. MNS 6402:2013. Кабелийн тоон өргөн нэвтрүүлгийн DVB-С2 системийн дамжуулах төхөөрөмжид тавих техникийн шаардлага. MNS 6403:2013. Кабелийн тоон өргөн нэвтрүүлгийн DVB-С2 системийн хүлээн авах төхөөрөмжид тавих техникийн шаардлага. MNS 6404:2013. Хиймэл дагуулын тоон өргөн нэвтрүүлгийн DVB-S2 системийн нэвтрүүлэх төхөөрөмжид тавих техникийн шаардлага. MNS 6405:2013. Хиймэл дагуулын тоон өргөн нэвтрүүлгийн DVB-S2 системийн хүлээн авах төхөөрөмжид тавих техникийн шаардлага. 2014 оноос ХХЗХ тоног төхөөрөмжийн баталгаажуулалтын ажлыг албан ёсоор эхлүүлсэн.
МОНГОЛ УЛСЫН ГАЗРЫН РАДИО, ТЕЛЕВИЗИЙН ӨРГӨН НЭВТРҮҮЛГИЙН СҮЛЖЭЭГ ТООН ТЕХНОЛОГИД ШИЛЖҮҮЛЭХ ҮНДЭСНИЙ ХӨТӨЛБӨРИЙН ХЭРЭГЖИЛТ
Телевизийн өргөн нэвтрүүлгийг тоон технологид шилжүүлэх эрх зүйн орчин Телевизийн өргөн нэвтрүүлгийг тоон технологид шилжүүлэх эрх зүйн орчин Монгол улсын засгийн газрын 2008-2012 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрт “Радио телевизийн өргөн нэвтрүүлгийг тоон технологид шилжүүлж, телевизийн олон сувгийг орон даяар хүлээн авах боломжийг бүрдүүлнэ” гэж заасан. Монгол Улсын засгийн газрын 2010-оны 10 сарын 27-ны 275 тоот тогтоолоор “Радио телевизийн өргөн нэвтрүүлгийг тоон технологид шилжүүлэх үндэсний хөтөлбөр” батлагдан гарсан.
Хамрах хүрээ: Хөтөлбөрийн зорилго Радио телевизийн өргөн нэвтрүүлгийг тоон технологид шилжүүлэх үндэсний хөтөлбөр (1) Хөтөлбөрийн зорилго Монгол Улсын радио, телевизийн өргөн нэвтрүүлгийн сүлжээг тоон технологид бүрэн шилжүүлснээр, өргөн нэвтрүүлгийн үйлчилгээг бүх иргэдэд чанартай, хүртээмжтэй, мэдээллийн багтаамжтай хүртээх, мэдээлэл харилцаа холбооны шинэ төрлийн үйлчилгээ хэрэглээг нэвтрүүлэх, Монгол Улсын Засгийн газрын мөрийн хөтөлбөрийн зорилтыг хэрэгжүүлэхэд оршино. Хамрах хүрээ: Энэхүү хөтөлбөрт Монгол улсад үйл ажиллагаа явуулж байгаа бүх радио телевиз, тэдгээрийн нэвтрүүлэх станц, дамжуулах байгууламж, хүлээн авах болон хэрэглэгчийн төхөөрөмж, төсөл, хөтөлбөр хамаарна.
Хөтөлбөрийн зорилтууд: Радио телевизийн өргөн нэвтрүүлгийг тоон технологид шилжүүлэх үндэсний хөтөлбөр (2) Хөтөлбөрийн зорилтууд: Радио телевизийн өргөн нэвтрүүлгийг тоон системд шилжүүлэх эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх Радио, телевизийн өргөн нэвтрүүлгийг тоон системд шилжүүлэх техник, технологийн шийдлийг боловсруулах Радио, телевизийн өргөн нэвтрүүлгийг тоон системд шилжүүлэх ажлыг нэгдсэн төлөвлөлтийн дагуу газарзүйн хувьд хэсэгчлэн үе шаттайгаар зохион байгуулах Хөтөлбөрийг аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэдэд сурталчлах, сургалт зохион байгуулах
Хөтөлбөрийн хэрэгжих хугацаа: Хөрөнгө оруулалт: Радио телевизийн өргөн нэвтрүүлгийг тоон технологид шилжүүлэх үндэсний хөтөлбөр (3) Хөтөлбөрийн хэрэгжих хугацаа: 2010-2015 он Хөрөнгө оруулалт: Улсын төсвийн 10 тэрбум төгрөгийн санхүүжилтээр сүлжээний загварын дагуу аймгийн төв, томоохон сум суурин газарт дэд бүтцийн дамжуулах сүлжээг байгуулна. Тоон телевизийн хэрэглэгчийн хувиргагч төхөөрөмж(STB)-ийг худалдан авахад төрөөс дэмжлэг үзүүлнэ. Бусад чиглэлүүдэд хувийн хэвшлийн хөрөнгө оруулалтыг оруулна. Аналог дамжууллыг зогсоох хугацаа: 2014 оны 07 сарын 31 өдрийн 00 цагт аналоги дамжууллыг бүрэн зогсооно. (2016 оны 01 сар болж хойшилсон)
Үндэсний хөтөлбөрийн хүрээнд хийгдээд байгаа ажлууд МШХХТГ-ын даргын 2011 оны 83-р тушаал: “Монгол Улсад телевизийн өргөн нэвтрүүлгийг тоон системээр дамжуулахад баримтлах чиглэл” МШХХТГ-ын даргын 2011 оны 58-р тушаал: “Монгол Улсад радио өргөн нэвтрүүлгийг тоон технологид шилжүүлэхэд баримтлах чиглэл” МТШХХГ-ын даргын 2012 оны 66-р тушаал: “Монгол Улсад радио, телевизийн өргөн нэвтрүүлгийг тоон технологид шилжүүлэх шилжилтийн үед баримтлах чиглэл” ХХЗХ-ноос тоон телевизэд ашиглах давтамжийн зурвасыг батлан гаргасан. (ХХЗХ-ны 2013 оны 12-р тогтоол) МШХХТГ-т ОУЦХБ (ITU)-аас зөвлөх авч ажиллуулж тоон технологид шилжих ерөнхий төлөвлөгөөг(Roadmap) гаргасан. ХХЗХ үндэсны хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх бэлтгэл ажлыг хангах зорилгоор 4 ажлын хэсэг байгуулан урьдчилсан судалгааны ажлуудыг гүйцэтгэсэн.
Судалгаа, тооцоо, шийдэл Ажлын хэсгүүд 2011 он Ажлын хэсгүүд 2012 он 1 Сүлжээний загвар, цамхгийн байршил, хамрах хүрээ болон нэвтрүүлэгчийн чадлын судалгаа хийх 2 Дамжуулах байгууламж, холболтын төв, дэд бүтцийн судалгаа хийж, нэгдсэн төлөвлөлтийн санал боловсруулах 3 Төсөв болон эдийн засгийн судалгаа хийх 4 Төгсгөлийн төхөөрөмжийн (set top box) техникийн нөхцөл шаардлагыг тодорхойлох, зах зээлд нийлүүлэх, үйлдвэрлэх талаар санал боловсруулах 1 Тоон ТВ стандарт, сүлжээний загвар, студийн шийдэл 2 Тоон РТВ дамжуулах техник, технологийн шийдэл 3 Тоон РАДИО стандарт, 4 Тоон РТВ хүлээн авах техник, http://crc.gov.mn/main.php?cid=1&do=82&did=0
УБ сүлжээ: Хөдөө орон нутагт: СҮЛЖЭЭНИЙ ШИЙДЭЛ SFN 3 сайт (Богд-Уул, Баянхошуу, Дарь-Эх) MFN 7 сайт (Гачуурт, Биокомбинат, Өлзийт, 61-н гарам, Бэлх, Багахангай, Партизан) Хөдөө орон нутагт: 364 сайтад MFN сүлжээний дахин дамжуулах станц
Улаанбаатар хотын сүлжээний загвар Нягтруулгын төв МFN нэвтрүүлэгч рүү MUX HD ENC T2- MI Гарц SFN нэвтрүүлэгч рүү SD ENC TS гаралт SD ENC PLP Нэвтрүүлэгч 1, 2/MFN/ Нэвтрүүлэгч 3,4/MFN/ DVBT-2 нэвтрүүлэгч 1, 2/SFN/ Нэвтрүүлэгч 5,6/MFN/ DVBT-2 нэвтрүүлэгч 1, 2/SFN/ DVBT-2 нэвтрүүлэгч 1, 2/SFN/ T2-MI гарцын төхөөрөмж+синхрончлох төхөөрөмж(GPS time reference)
3 үндсэн станцын нийлбэр бүрхэлт
Хаалттай бүсийн станцуудын нийлбэр бүрхэлт
ХӨДӨӨ ОРОН НУТГИЙН СҮЛЖЭЭНИЙ ШИЙДЭЛ
Тоон телевиз, радиогийн давтамжийн зохицуулалт Монгол Улсад тоон телевизийн өргөн нэвтрүүлэгт ашиглах 470-690 МГц-ийн давтамжийн зурвасын зохицуулалтын чиглэл (ХХЗХ-ны 2013 оны 12-р тогтоол) Орон нутгийн тоон телевизийн өргөн нэвтрүүлгийн давтамжийн зохицуулалт (ХХЗХ-ны 2013 оны 28-р тогтоол) Нийслэл хотын тоон телевизийн өргөн нэвтрүүлгийн давтамжийн зохицуулалт
470-694 МГц давтамжийн зурвасын төлөвлөлт стратеги 470-694 МГц давтамжийн зурвасын төлөвлөлт стратеги (ХХЗХ-ны 2013 оны 12-р тогтоол) ОУЦХБ-ын хуваарилалт I бүс Үндэсний хуваарилалт Ашиглалтын чиглэл Стратеги 470-694 ӨРГӨН НЭВТРҮҮЛЭГ 2010.01.01-ний өдрөөс 470-686 МГц-ийн давтамжийн зурвасыг ТООН ТЕЛЕВИЗИЙН ӨРГӨН НЭВТРҮҮЛЭГТ (DVB) ашиглана. 694-790 МГц давтамжийн зурвасыг чөлөөлөх арга хэмжээг авна. 686-694МГц давтамжийн зурвас нь хамгаалалтын зурвас болно. 2013.01.01-ний өдрөөс эхлэн аналоги системийн телевизийн өргөн нэвтрүүлэгт шинээр радио давтамж ашиглах зөвшөөрөл олгохгүй.
ТӨН радио давтамжийн цараа, төлөвлөлт (MNS 4910/2000) (ХХЗХ-ны 2013 оны 12-р тогтоол) Тоон радио/Хөд-т ТВ DVB-T2 OCТӨН IMT Цараа I Цараа IV Цараа V 1 48.5-56.5 МГц 21 470-478 МГц 35 582-590 МГц 48 686-694 МГц 2 58-66 МГц 22 478-486 МГц 36 590-598 МГц 49 694-702 МГц Цараа II 23 486-494 МГц 37 598-606 МГц 50 702-710 МГц 3 76-84 МГц 24 498-502 МГц 38 606-614 МГц 51 710-718 МГц 4 84-92 МГц 25 502-510 МГц 39 614-622 МГц 52 718-726 МГц 5 92-100 МГц 26 510-518 МГц 40 622-630 МГц 53 726-734 МГц Цараа III 27 518-526 МГц 41 630-638 МГц 54 734-742 МГц 6 174-182 МГц 28 526-534 МГц 42 638-646 МГц 55 742-750 МГц 7 182-190 МГц 29 534-542 МГц 43 646-654 МГц 56 750-758 МГц 8 190-198 МГц 30 542-550 МГц 44 654-662 МГц 57 758-766 МГц 9 198-206 МГц 31 550-558 МГц 45 662-670 МГц 58 766-774 МГц 10 206-214 МГц 32 558-566 МГц 46 670-678 МГц 59 774-782 МГц 11 214-222 МГц 33 566-574 МГц 47 678-686 МГц 60 782-790 МГц 12 222-230 МГц 34 574-582 МГц
ТВ-ийн IV, V-р царааны сувгийн ашиглалт, стандарт (ХХЗХ-ны 2013 оны 12-р тогтоол) Тоон ТВӨН ОСТӨН IMT хз 21 30 35 40 47 48 50 60 DVB-T2 УБ, Дархан, Эрдэнэт, 10000-с дээш хүн амтай сум, суурин – DVBT2 10 000 хүртэлх хүн амтай сум суурин – DVBT/DVBT2 2014.07.31-нд аналоги ТВ-ээс чөлөөлөгдөх Сувгийн хуваарилалт - Тоон ТВӨН-д зэргэлдээ n±1 сувгийг ашиглахгүй - ОСТӨН –д зэргэлдээ n±1 сувгийг ашиглана
Тоон телевизийн газрын сүлжээ байгуулах ажлын явц 2014
Тоон радио сүлжээ байгуулах ажлын явц Тоон радио сүлжээ байгуулах ажлын явц 1-р үе шат: Их чадлын станцуудыг тоон технологид шилжүүлэх, хүлээн авах төхөөрөмж нийлүүлэх зохицуулалтын асуудлыг шийдэх DRM системийн дамжууллыг 1 газарт турших/Энэ ажлын хүрээнд Дорноговь аймагт DRM нэвтрүүлэгчийн туршилт хийгдсэн/ Одоо ажиллаж байгаа 3 станцыг урт долгионы цараанд ажиллах тоон РӨН-ийн их чадлын станц болгон шинэчилэх/Баян-Өлгий аймагт нэвтрүүлэх станц суурилуулагдаад байна/ Тоон хүлээн авагчийг нийлүүлэх, үйлдвэрлэх талаар төрөөс бодлого, зохицуулалт хийх 2-р үе шат: Суурин газруудад FM дахин дамжуулах сүлжээ байгуулах Хот, аймаг, сум, суурин газарт DRM хүлээн авагчаар тоон радио өргөн нэвтрүүлгийн дохиог хүлээн авч FМ системээр дахин дамжуулах сүлжээг зохион байгуулах. 3-р үе шат: FM РӨН-ийн сүлжээг тоон технологид шилжүүлэх Сонгосон стандартаар хот, аймгийн төвүүдэд FM системийг тоон технологид шилжүүлэх ажлыг зохион байгуулна. Олон улсын жишиг дагуу 2020 он хүртэл аналог FM ашиглагдах боломжтой.
Дэлхийн улс орнуудын тоон радио, телевизийн сүлжээнд шилжиж байгаа явц Бүрэн шилжсэн Шилжилт хийгдэж байгаа Шилжилт хийгдэж эхлээгүй, төлөвлөж байгаа Шилжилт хийх төлөвлөгөөгүй Мэдээлэл байхгүй
Дүгнэлт Дэлхийн мэдээлэл холбооны технологийн салбарын хөгжил, шинэ техник, технологийг стандартгүйгээр төсөөлөх аргагүй. Монгол улсын хувьд мэдээлэл холбооны салбар олон улсын стандартад тулгуурлан дэлхийн түвшинд хурдацтай хөгжиж байна. Хиймэл дагуулын болон кабелын тоон телевизийн сүлжээ DVB стандартаар Монгол улсад хэрэгжсэн бөгөөд газрын тоон телевизийн сүлжээг DVB-T2 стандартаар хэрэгжүүлж байна. Тоон радио өргөн нэвтрүүлгийн чадлын станцын хувьд дэлхийн олон улс оронд ашиглаж байгаа DRM стандартыг, харин хот, аймгийн төв, сум, суурин газруудад тоон радио өргөн нэвтрүүлгийн DRM+/DAB/DAB+ стандартыг сонгон хэрэгжүүлэлтийн ажил хийгдэж эхлээд байна. Монгол улс Өргөн нэвтрүүлгийн чиглэлээр Европын DVB бүлэг стандартад нийцсэн үндэсний стандартыг 2013 онд боловсруулан баталж албан ёсоор мөрдөж байна. 2013 оноос Мэдээлэл холбооны тоног төхөөрөмжийн баталгаажуулалтын үйл ажиллагааг хэрэгжүүлж эхэлсэн нь үйлчилгээний чанарыг сайжруулах, хэрэглэгчдийг эдийн засгийн эрсдэлд оруулахгүй байх, стандартын хэрэгжилтийг хангах чухал ажил болсон.
Анхаарал тавьсанд баярлалаа Анхаарал тавьсанд баярлалаа