PENGURUSAN PERKHIDMATAN DAN KEMUDAHAN PERPUSTAKAAN Oleh : HANI LIZA HJ. NORFIN BAHAGIAN PENGURUSAN PELANGGAN PERPUSTAKAAN TUN ABDUL RAZAK UTAMA Bengkel Urusan Peningkatan Secara Lantikan (PSL) 14-16 Mei 2014
Tugas-tugas Pembantu Perpustakaan Mengorganisasi bahan perpustakaan dan menyediakannya kepada pengguna Mendaftar pengguna untuk proses peminjaman Di kaunter sirkulasi mereka meminjamkan serta mengumpul buku-buku, jurnal dan bahan-bahan lain Scan kad pengguna dan bahan untuk merekodkan transaksi dalam pangkalan data perpustakaan Mencetak resit dengan tarikh pemulangan dan cop tarikh pemulangan dalam bahan Bila bahan dipulangkan ia akan meneliti kerosakan dan merekod dalam pangkalan data perpustakaan Sistem sirkulasi elektronik mampu mengeluarkan data tarikh lewat pemulangan dan surat peringatan untuk pengguna, tetapi pembantu akan menyemak rekod sebelum dihantar Menjawab soalan pengguna dan merujuk soalan-soalan susah kepada pegawai profesional
Mengendalikan buku, majalah dan bahan-bahan lain dan disusun semula di rak-rak,fail-fail atau tempat penyimpanan. Menempatkan bahan untuk peminjaman untuk pengguna atau perpustakaan lain Perlu mahir dalam teknologi maklumat dan komputer Meneliti bahan untuk pemeliharaan Membantu pengguna mendapat akses kepada maklumat Menggunakan sistem-sistem software untukkmendapatkan dan memasukkan data Menjawab pertanyaan tertentu, pengurusan sirkulasi, denda dan pencarian maklumat Menyelaraskan proses fizikal bahan-bahan baru diterima Mengumpul maklumat dan data untuk laporan dan penyelidikan Terliibat dalam latihan pengguna dan pembantu perpustakaan
INDUSTRI KEPUSTAKAWANAN Pengurusan perpustakaan “Service-oriented industry”
FUNGSI ASAS PERPUSTAKAAN Perkhidmatan Teknikal Proses pembelian, penyediaan rekod bibliografi dan pemerosesan bahan, pengkelasan dan pengkatalogan,pengindeksan dan pengabstrakan. Produk terhasil – senarai rak (shelf list), Katalog Atas Talian (OPAC), kod bar (barcode), senarai indeks . Perkhidmatan Pengguna Penyediaan dan pemberian khidmat maklumat kepada pengguna/pengunjung di kaunter-kaunter perkhidmatan atau melalui telefon dan e-mel. Urusan-pertanyaan rujukan di kaunter, peminjaman dan pemulangan bahan, bayaran denda, membuat salinan fotokopi, membuat pinjaman antara perpustakaan
PERKHIDMATAN PENGGUNA TANDA ARAH (SIGNAGE) KEPELBAGAIAN PERKHIDMATAN POLISI
PERKHIDMATAN PENGGUNA 3 ASPEK PENTING 1. Keperluan pengguna apa yang diinginkan? perkhidmatan yg macamana? dalam bentuk apa? sekerap mana? 2. Proses penilaian perkhidmatan pengguna dikaji dari semasa ke semasa – mencapai objektif dan masih releven 3. Maklumbalas pelanggan menggubal jenis perkhidmatan yang sesuai
Polisi Umum Polisi Khusus POLISI PERPUSTAKAAN Polisi penting untuk memastikan perjalanan perpustakaan berjalan lancar dan berada di dalam lingkungan etika yang dibenarkan. Polisi Umum Polisi Khusus Polisi Perpustakaan Polisi Koleksi Rujukan Polisi Koleksi Khas Polisi Koleksi Terbitan Bersiri Polisi Pilih Buang Bahan (weeding )
POLISI UMUM PERPUSTAKAAN Waktu dan hari pembukaan Sahsiah rupa diri sewaktu berada di dalam kawasan perpustakaan Pinjaman dan pemulangan Denda lewat pulang Peraturan tentang fotokopi dan bayaran yang dikenakan untuk membuat salinan berbagai jenis bahan perpustakaan. Peraturan membawa barang elektronik Penggunaan telefon bimbit Peraturan semasa berada di dalam kawasan perpustakaan Peraturan merokok Penggunaan internet/mesin imbas/kos cetak elektronik
POLISI KHUSUS Polisi Koleksi Rujukan Polisi Koleksi Khas Polisi Koleksi Terbitan Bersiri Polisi Pilih Buang Bahan (weeding) – tatacara proses/prosedur Penggunaan bahan, Jenis bahan peminjaman, pemulangan
TANDA ARAH (SIGNAGE) Membantu pengguna di dalam proses mengenal pasti lokasi pelbagai koleksi bahan perpustakaan. Mempermudah dan mempercepatkan pengesanan bahan yang dicari.
PENGGUNAAN TANDA ARAH Melabelkan rak-rak buku Nombor panggilan bagi setiap rak Aras bangunan Kotak-kotak pamplet Tunjuk arah ke koleksi Penanda ruang Tanda arah ke mesin fotokopi, OPAC, mesin imbas, kaunter sirkulasi dan lain-lain Tanda arah ke bilik-bilik staf perpustakaan Papan Kenyataan yang memuatkan semua undang-undang perpustakaan, waktu perkhidmatan, fasfah, misi, visi, objektif, piagam pelanggan.
PERKHIDMATAN PERPUSTAKAAN Perkhidmatan dalaman & perkhidmatan luaran (outreach/extended service) Kategori Perkhidmatan 1. Sirkulasi Pinjaman, Pemulangan dan Tempahan Buku. Pinjaman Antara Perpustakaan (Inter Library Loan) Pinjaman Berkelompok (Bulk Loan) Perkhidmatan Penghantaran Buku (Book Delivery Service)
PERKHIDMATAN PERPUSTAKAAN 2. Rujukan Khidmat Nasihat (consultancy) Meja Rujukan/Pustakawan Rujukan OPAC Koleksi Rujukan Kiosk Maklumat Orientasi perpustakaan/ User education Literasi Maklumat 3. Sudut IT Internet Mesin Imbas Pangkalan Data Dalam Talian Pendigitalan
PERKHIDMATAN PERPUSTAKAAN 4. Program Bersama Pengguna (Public Information Program) Ceramah/seminar/bengkel Kursus IT Pameran Pertandingan Mencari Maklumat (Info Hunt) Lawatan Berpandu Program Galakan Membaca
KEMUDAHAN PERPUSTAKAAN Koleksi Perpustakaan Ruang bacaan Study carels Bilik Perbincangan Bilik Bacaan 24 jam Bilik Tayangan OPAC Mesin Pinjaman/Pemulangan Layan Diri Alat Pandang Dengar ……dan lain-lain
PERHUBUNGAN PERPUSTAKAAN
PROMOSI PROMOSI PERPUSTAKAAN OBJEKTIF SUMBER AUDIENCE Aktiviti promosi mesti terancang (planned) dan berterusan (sustained)
AKTIVITI PROMOSI Pameran Bulan Membaca Kempen Keahlian Kempen Drop a Book Pembaca/Peminjam terbanyak Bengkel Literasi Maklumat Hari Bertemu Pelanggan Pertandingan Mencari Maklumat Kelab Sahabat Perpustakaan Pesta Jualan Buku Menulis Artikel
MEDIA PROMOSI/PUBLISITI Artikel khas Buletin Papan kenyataan (Bulletin board) Poster/ fliers Buntings Kain Rentang (Banners) Memo Brosur Public Service Announcement (Radio) Siaran TV Laman Web
SEKIAN, TERIMA KASIH. & “Selamat Maju Jaya”