Pengukuhan Negara dan Bangsa M’sia

Cadangan ke Arah P’bentukan M’sia Sarawak,Sabah,neg.2 Melayu dan neg. Selat dgabungkan. 1948, Sarawak,Sabah,S’pura,Brunei dan PTM dgabungkan. Dato’ Onn Ja’afar cadang’n PTM jadi M’sia. LKY nak S’pura + PTM tapi dtolak. 27 Mei 1961, TAR umum’n cadangan gagasan M’sia.

Faktor2 P’bentukan M’sia

Keselamatan & Kemerdekaan Barisan Sosialis menang p/raya. Ancaman Komunis. PTM ada pengalaman. Harap gabungan neg. jadi benteng yg kukuh. Penubuhan M’sia cepat’n kemerdekaan. Sabah,Sarawak & Brunei tak mampu b’kerajaan sendiri. Dapat menikmati p’bangunan ekonomi,politik & sosial.

Dekolonisasi Penubuhan M’sia = 1 proses dekolonisasi. 1960, PBB kata tanah jajahan harus dimerdekakan. P’bentukan M’sia penting utk kestabilan politik rantau AT.

Ekonomi Galak’n kemasukan pelaburan. Galak’n p’kembangan pertanian. Kerjasama serantau b’manfaat. TM ada getah & bijih timah. Sarawak & Sabah ada balak. Brunei ada minyak.

Sosial Mengimbangi jumlah & kadar p’tumbuhan kaum.

Reaksi Terhadap P’bentukan M’sia Reaksi dlm neg. S’pura Sarawak Sabah Reaksi luar neg. Indon Filifina

Reaksi S’pura PAP sokong. Dis. 1961, Majlis Undangan S’pura melulus’n 1 usul. Barisan Sosialis bangkang & anggap sbg p’jajahan bntk baru. BS dsokong Parti Buruh & Parti Rakyat B’satu. 1 referendum diadakan.

Reaksi Sarawak First, PANAS, SNAP, BERJASA, SCA & PESAKA bangkang. SUPP tetap bangkang. Pengaruh SUPP dsekat oleh Parti Perikatan Sarawak.

Reaksi Sabah UNKO,USNO, Pasok Momogun, Parti Bersatu & Parti Demokratik m’bentuk Parti Perikatan Sabah. Perkara 20 dtuntut utk melindungi hak wilayah asingan & kepentingan. Akhir 1961 ramai pemimpin & rakyat sokong p’bentukan M’sia.

Reaksi Brunei Sul. Omar Ali Saifudin sokong. Baginda bntk 1 suruhanjaya. Parti Rakyat Brunei menentang sbb nak bina persekutuan Borneo & anggap neokolonialisme. P’berontakan TNKU dlancarkan pd 7 Nov. 1962.

Reaksi Indon. Anggap 1 bentuk neokolonialisme oleh PKI. Ganyang M’sia. Indon menyerang M’sia. Tindakan itu m’jejas’n Indon. Suharto berjaya m’guling’n Sukarno. Adam Malik dihantar ke M’sia.

Reaksi Filipina Menuntut hak Sabah. Tuntutan disain oleh Sul. Jamalul Alam & Baron Von Overbeck. BVO jual hak kpd Alfred Dent (SBBU). 1966, Fil.iktiraf penubuhan M’sia. MAPHILINDO terbentuk.

5 Langkah P’bentukan M’sia Jawatankuasa Perunding P’paduan Kaum. Suruhanjaya Cobbold. Jawatankuasa antara Kerajaan. Persetujuan Manila. Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu.

JPPK Tubuh : S’pura,Donald Stephens,1961. Peranan : Terangkan kpd org ramai tentang Gagasan M’sia,kumpul pandangan penduduk,galak’n kegiatan ke arah kewujudan M’sia. Meeting : Jesselton,Kuching,KL, S’pura. Last Meeting tubuh S/J Cobbold.

Suruhanjaya Cobbold Tinjau pendapat pend. Sabah & Sarawak & terima memorendum. Start kerja Februari-April 1962. Kemukakan laporan kpd British pd Jun 1962. Memberi beberapa cadangan & dperinci’n oleh JAK.

JK Antara Kerajaan Dtubuhkan Ogos 1962, dianggotai wakil dari PTM,Britain,Sarw & Sabah. Dpengerusi Lord Landsdowne dbantu oleh TARazak. B’mesyuarat wajar’n kemasukan Sabah & Sarw. Bincang’n hak & kepenting’n S&S.

Persetujuan Manila TAR,Sukarno,Macapagal b’sidang kemuncak di Manila. MAPHILINDO dtubuhkan. P’wakilan M’sia dbentuk oleh U Thant.

PBB U Thant hantar Lawrence Michaelmore utk tinjau rakyat S&S. Majoriti rakyat S&S sokong gagasan M’sia. Laporan PBB lambat siap & tentangan dari Indon & Filipina tundakan tarikh p’bentukan M’sia.

Perjanjian M’sia 1963 Akta M’sia dluluskan Parlimen Britain, dperkenankan Ratu Elizabeth 2. Perjanjian M’sia dluluskan Parlimen TM, Dewan Perhimpunan S’pura, 2(MUS). Hal Ehwal Luar t/j Kerajaan Persekutuan. Islam agama rasmi. BM bhs kebangsaan. S&S kawal hal ehwal imegresen & p’khidmatan awam. S&S b’taraf sama dgn org Melayu.