FARAID MINGGU KEDUA
Jika seorang wanita mati, suaminya mempunyai dua hukum: 1- Setengah ½ : Jika pewaris tiada anak atau cucu 2- Seperempat 1/4 : Jika pewaris ada anak atau cucu 2
Dalilnya firman Allah s.w.t: وَلَكُمْ نِصْفُ مَا تَرَكَ أَزْوَاجُكُمْ إِن لَّمْ يَكُن لَّهُنَّ وَلَدٌ فَإِن كَانَ لَهُنَّ وَلَدٌ فَلَكُمُ الرُّبُعُ مِمَّا تَرَكْنَ Dan bagimu (suami-suami) seperdua dari harta yang ditinggalkan oleh isteri-isterimu, jika mereka tidak mempunyai anak. Jika isteri-isterimu itu mempunyai anak, maka kamu mendapat seperempat dari harta yang ditinggalkannya (An-Nisa’ 12) 3
Contoh 1: Isteri mati meninggalkan seorang suami dan dia (isteri) tidak mempunyai anak atau cucu. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $ 100 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Suami 1/2 $50 000 Baitul Maal Baki Jumlah Keseluruhan $100 000 4
Contoh 2: Isteri mati meninggalkan seorang suami dan dia (isteri) mempunyai seorang anak lelaki. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $ 100 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Suami 1/4 $25 000 1 Anak Lelaki Asabah $75 000 Jumlah Keseluruhan $100 000 5
Contoh 3: Isteri mati meninggalkan seorang suami dan dia (isteri) mempunyai dua orang cucu lelaki. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $ 100 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Suami 1/4 $25 000 2 Cucu Lelaki Asabah $75 000 Jumlah Keseluruhan $100 000 6
Jika seorang Suami mati, isterinya mempunyai dua hukum: 1- Seperempat 1/4 : Jika pewaris tiada anak atau cucu 2- Seperlapan 1/8 : Jika pewaris ada anak atau cucu 7
Dalilnya firman Allah s.w.t: وَلَهُنَّ الرُّبُعُ مِمَّا تَرَكْتُمْ إِن لَّمْ يَكُن لَّكُمْ وَلَدٌ فَإِن كَانَ لَكُمْ وَلَدٌ فَلَهُنَّ الثُّمُنُ مِمَّا تَرَكْتُم Para isteri memperoleh seperempat harta yang kamu tinggalkan jika kamu tidak mempunyai anak. Jika kamu mempunyai anak, maka para isteri memperoleh seperlapan dari harta yang kamu tinggalkan (An-Nisa’ 12) 8
Contoh 1: Suami mati meninggalkan seorang Isteri dan dia (Suami) tidak mempunyai anak atau cucu. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $ 100 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Isteri 1/4 $25 000 Baitul Maal Baki $75 000 Jumlah Keseluruhan $100 000 9
Contoh 2: suami mati meninggalkan seorang isteri dan dia (suami) mempunyai seorang anak lelaki. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $ 100 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Isteri 1/8 $12 500 1 Anak Lelaki Asabah $87 500 Jumlah Keseluruhan $100 000 10
Contoh 3: Suami mati meninggalkan seorang isteri dan dia (suami) mempunyai dua orang cucu lelaki. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $ 100 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Isteri 1/8 $12 500 2 Cucu Lelaki Asabah $87 500 Jumlah Keseluruhan $100 000 11
Anak Lelaki Anak lelaki hanya mempunyai satu hukum iaitu Asabah (baki dari harta setelah menolak bahagian ahli waris lain atau keseluruhan harta) 12
Contoh 1: Isteri mati meninggalkan seorang Suami dan dia (isteri) mempunyai 5 orang anak lelaki. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $ 100 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Suami 1/4 $25 000 5 anak lelaki Asabah $75 000 Jumlah Keseluruhan $100 000 13
Contoh 2: suami mati meninggalkan seorang isteri dan dia (suami) mempunyai 10 orang anak lelaki. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $ 100 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Isteri 1/8 $12 500 10 Anak Lelaki Asabah $87 500 Jumlah Keseluruhan $100 000 14
وإن كانت واحدة فلها النصف Anak Perempuan Anak perempuan mempunyai 3 hukum: 1-Setengah ½ : Jika pewaris tiada anak lain (anak perempuan tersebut adalah anak Tunggal) وإن كانت واحدة فلها النصف Sekiranya anak perempuan itu seorang maka untuknya setengah (An-Nisa 11) 15
فإن كن نساء فوق اثنتين فلهن ثلثا ما ترك 2- Dua Pertiga 2/3 : Jika pewaris ada lebih dari seorang anak perempuan. فإن كن نساء فوق اثنتين فلهن ثلثا ما ترك Sekiranya anak perempuan itu dua atau lebih maka untuk mereka dua pertiga dari apa yang ditinggalkan (An-Nisa 11) 16
Untuk lelaki bahagiannya ialah dua bahagian perempuan (An-Nisa 11) 3- Asabah : Jika pewaris ada anak lelaki. Maka anak perempuan dan lelaki akan berkongsi baki harta tersebut. Ratio of 2:1. للذكر مثل حظ الأنثيين Untuk lelaki bahagiannya ialah dua bahagian perempuan (An-Nisa 11) 17
Contoh 1: Hukum 1/2 Suami mati meninggalkan seorang isteri dan seorang anak perempuan. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $ 100 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Isteri 1/8 $12 500 1 anak perempuan 1/2 $50 000 Baitul Mal Baki $37 500 Jumlah Keseluruhan $100 000 18
Contoh 2: Hukum 1/2 Isteri mati meninggalkan seorang suami dan seorang anak perempuan. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $ 100 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Suami 1/4 $25 000 1 anak perempuan 1/2 $50 000 Baitul Maal Baki Jumlah Keseluruhan $100 000 19
Contoh 3: Hukum 2/3 Suami mati meninggalkan seorang isteri dan 2 orang anak perempuan. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $ 90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Isteri 1/8 $11 250 2 anak perempuan 2/3 $60 000 Baitul Mal Baki $18 750 Jumlah Keseluruhan $90 000 20
Contoh 4: Hukum 2/3 Isteri mati meninggalkan seorang suami dan 4 orang anak perempuan. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $ 90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Suami 1/4 $22 500 4 anak perempuan 2/3 $60 000 Baitul Maal Baki $7 500 Jumlah Keseluruhan $90 000 21
Contoh 5: Hukum Asabah Suami mati meninggalkan seorang isteri dan 2 orang anak lelaki dan 3 orang anak perempuan. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $ 90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Isteri 1/8 $11 250 3 anak perempuan 2 anak lelaki asabah $78 750 Jumlah Keseluruhan $90 000 22
1-Seperenam 1/6: Jika pewaris mempunyai anak atau cucu lelaki Bapa Bapa mempunyai 2 hukum: 1-Seperenam 1/6: Jika pewaris mempunyai anak atau cucu lelaki 2-Seperenam 1/6 dan Asabah: Jika pewaris tidak mempunyai anak atau cucu lelaki 23
وَلأَبَوَيْهِ لِكُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ مِمَّا تَرَكَ إِنْ كَانَ لَهُ وَلَدٌ Dan untuk kedua ibu bapanya setiap satu dari mereka mendapat seperenam daripada apa-apa yang ditinggalkan sekiranya dia (pewaris) mempunyai anak (An-Nisa 11) 24
Contoh 1: Hukum 1/6 Isteri mati meninggalkan suami, bapa, 1 anak lelaki dan 1 anak perempuan. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah suami 1/4 $22 500 bapa 1/6 $15 000 1 anak lelaki 1 anak perempuan Asabah $52 500 Jumlah Keseluruhan $90 000 25
Contoh 2: Hukum 1/6 Suami mati meninggalkan isteri, bapa, 1 cucu lelaki. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Isteri 1/8 $11 250 bapa 1/6 $15 000 1 cucu lelaki Asabah $63 750 Jumlah Keseluruhan $90 000 26
Contoh 3: Hukum 1/6 Isteri mati meninggalkan suami, bapa, 1 anak lelaki dan 5 cucu lelaki . Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah suami 1/4 $22 500 bapa 1/6 $15 000 1 anak lelaki Asabah $52 500 5 cucu lelaki Mahjub --------- Jumlah Keseluruhan $90 000 27
Contoh 4: Hukum 1/6 dan Asabah Suami mati meninggalkan isteri dan bapa. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Isteri 1/4 $22 500 bapa 1/6 + Asabah $15 000 + $52 500 = $67500 Jumlah Keseluruhan $90 000 28
Contoh 5: Hukum 1/6 dan Asabah Isteri mati meninggalkan suami, bapa, 1 anak perempuan. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah suami 1/4 $22 500 bapa 1/6 + Asabah $15 000 + $7 500 = $22 500 1 anak perempuan 1/2 $45 000 Jumlah Keseluruhan $90 000 29
Contoh 6: Hukum 1/6 dan Asabah Suami mati meninggalkan isteri, bapa, 2 anak perempuan. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah isteri 1/8 $11 250 bapa 1/6 + Asabah $15 000 + $3 750 = $18 750 2 anak perempuan 2/3 $60 000 Jumlah Keseluruhan $90 000 30
Contoh 7: Hukum 1/6 dan baki Asabah Isteri mati meninggalkan suami, bapa, 1 cucu perempuan. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah suami 1/4 $22 500 bapa 1/6 + Asabah $15 000 + $7 500 = $22 500 1 cucu perempuan 1/2 $45 000 Jumlah Keseluruhan $90 000 31
فَإِنْ كَانَ لَهُ إِخْوَةٌ فَلأُمِّهِ السُّدُسُ Ibu Ibu mempunyai 3 hukum: 1-Seperenam 1/6: Jika pewaris mempunyai anak atau cucu (tidak kira lelaki atau perempuan) atau mempunyai adik beradik lebih dari satu فَإِنْ كَانَ لَهُ إِخْوَةٌ فَلأُمِّهِ السُّدُسُ Dan jika pewaris mempunyai adik-beradik maka untuk ibunya seperenam (An-Nisa’ 11) 32
2-Sepertiga 1/3: Jika pewaris tidak mempunyai anak atau cucu (tidak kira lelaki atau perempuan) atau hanya mempunyai seorang adik beradik فَإِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُ وَلَدٌ وَوَرِثَهُ أَبَوَاهُ فَلأُمِّهِ الثُّلُثُ Dan jika pewaris tidak mempunyai anak maka untuk ibunya sepertiga (An-Nisa’ 11) 3- Sepertiga dari baki: Ibu mendapat bahagian ini dalam masalah Gharrawain 33
Contoh 1: Hukum 1/6 Isteri mati meninggalkan suami, bapa, ibu dan 1 anak lelaki. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah suami 1/4 $22 500 bapa 1/6 $15 000 Ibu 1 anak lelaki Asabah $37 500 Jumlah Keseluruhan $90 000 34
Contoh 2: Hukum 1/6 Suami mati meninggalkan isteri, bapa, ibu & 1 anak perempuan. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Isteri 1/8 $11 250 bapa 1/6 + Asabah $15 000 + $3 750= $18 750 Ibu 1 anak perempuan 1/2 $45 000 Jumlah Keseluruhan $90 000 35
Contoh 3: Hukum 1/6 Suami mati meninggalkan isteri, bapa, ibu, 1 anak perempuan & 1 anak lelaki. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Isteri 1/8 $11 250 bapa 1/6 $15 000 Ibu 1 anak perempuan 1 anak lelaki Asabah $48 750 Jumlah Keseluruhan $90 000 36
Contoh 4: Hukum 1/6 Suami mati meninggalkan isteri, ibu, 1 anak perempuan, 1 cucu perempuan & 1 cucu lelaki. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Isteri 1/8 $11 250 Ibu 1/6 $15 000 1 anak perempuan 1/2 $45 000 1 cucu perempuan 1 cucu lelaki Asabah $18 750 Jumlah Keseluruhan $90 000 37
Contoh 5: Hukum 1/6 Isteri mati meninggalkan suami, ibu, 1 adik beradik lelaki kandung, 1 adik beradik perempuan kandung. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah suami 1/2 $45 000 Ibu 1/6 $15 000 1 adik beradik perempuan 1 adik beradik lelaki Asabah $30 000 Jumlah Keseluruhan $90 000 38
Contoh 6: Hukum 1/3 Suami mati meninggalkan isteri & ibu. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Isteri 1/4 $22 500 Ibu 1/3 $30 000 Baitul Mal Baki $37 500 Jumlah Keseluruhan $90 000 39
Contoh 7: Hukum 1/3 Isteri mati meninggalkan suami, 1 adik beradik lelaki kandung & ibu. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Suami 1/2 $45 000 Ibu 1/3 $30 000 1 adik beradik lelaki Asabah $15 000 Jumlah Keseluruhan $90 000 40
Contoh 8: Hukum 1/3 Seseorang mati meninggalkan ibu & bapa. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Bapa 1/6 + Asabah $15 000 +$45 000 = $60 000 Ibu 1/3 $30 000 Jumlah Keseluruhan $90 000 41
Masalah Al-Gharrawain Makna Al-Gharrawain : Al-Gharrawain bermaksud dua bintang yang terang. Ia dinamakan demikian kerana masalah ini hanya tertumpu kepada dua pembahagian dan ia amat terkenal seperti 2 bintang di langit. 42
Penerangan Al-Gharrawain : Masalah Al-Gharrawain juga terkenal dengan Masalah Al-Umarain kerana ia adalah dari ijtihad Umar bin Al-Khattab dengan persetujuan para sahabat yang lain. 2 masalah tersebut ialah: 1- Suami, ibu dan bapa sahaja. 2- Isteri, ibu dan bapa sahaja. 43
Mengikut asal pembahagian: 1- Suami mendapat ½ atau Isteri mendapat 1/4 2- Ibu mendapat 1/3 3- Bapa mendapat 1/6 dan Asabah Pembahagian ini akan memberikan ibu dua kali ganda bahagian bapa, sedangkan mengikut kaedah ilmu faraidh, lelaki harus mendapat dua kali ganda bahagian perempuan. 44
Sayyidina Umar berijtihad bahawa bahagian ibu adalah sepertiga 1/3 dari baki harta dan buka sepertiga 1/3 dari harta peninggalan. Bahagian bapa pula kekal seperenam 1/6 dan mengambil bakinya sebagai Asabah. Dengan ini bapa akan mendapat 2 kali ganda bahagian ibu mengikut kaedah ilmu faraidh. 45
Cara Penyelesaian Masalah Al-Gharrawain 1- Suami mendapat ½ atau Isteri mendapat 1/4 3- Ibu mendapat 1/3 dari baki setelah pembahagian suami atau isteri 4- Bapa mendapat 1/6 dan Asabah 46
Contoh 1: Isteri mati meninggalkan suami, Bapa & ibu. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Suami 1/2 $45 000 Baki Ibu 1/3 dari baki pertama $15 000 Bapa 1/6 & Asabah = $30 000 Jumlah Keseluruhan $90 000 47
Contoh 2: Suami mati meninggalkan isteri, Bapa & ibu. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Isteri 1/4 $22 500 Baki $67 500 Ibu 1/3 dari baki pertama Bapa 1/6 & Asabah $15 000 $30 000 = $45 000 Jumlah Keseluruhan $90 000 48
Cucu Lelaki Dari Anak Lelaki Mereka mempunyai mempunyai 2 hukum: 1-Mahjub: Jika pewaris mempunyai anak lelaki yang masih hidup 2-Asabah: Jika pewaris tidak mempunyai anak lelaki yang masih hidup 49
Contoh 1: Hukum Mahjub Suami mati meninggalkan isteri, 1 anak lelaki dan 1 cucu lelaki. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $100 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Isteri 1/8 $12 500 1 anak lelaki Asabah $87 500 1 cucu lelaki Mahjub -------- Jumlah Keseluruhan $100 000 50
Contoh 2: Hukum Mahjub Isteri mati meninggalkan Suami, 1 anak lelaki, 2 Anak perempuan dan 5 cucu lelaki. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $100 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah suami 1/4 $25 000 1 anak lelaki Asabah $75 000 1 anak perempuan 5 cucu lelaki Mahjub -------- Jumlah Keseluruhan $100 000 51
Contoh 3: Hukum Asabah Suami mati meninggalkan isteri, 1 Anak perempuan dan 1 cucu lelaki. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $100 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Isteri 1/8 $12 500 1 anak perempuan 1/2 $50 000 1 cucu lelaki Asabah $37 500 Jumlah Keseluruhan $100 000 52
Contoh 4: Hukum Asabah Isteri mati meninggalkan Suami, 3 Anak perempuan dan 2 cucu lelaki. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah suami 1/4 $22 500 3 anak perempuan 2/3 $60 000 2 cucu lelaki Asabah $7 500 Jumlah Keseluruhan $90 000 53
Cucu Perempuan Dari Anak Lelaki Mereka mempunyai 5 hukum: 1-Mahjub: a-Jika pewaris mempunyai anak lelaki yang masih hidup b- Jika pewaris mempunyai anak perempuan lebih dari satu 54
a-Jika pewaris mempunyai seorang anak perempuan 2-Seperenam 1/6: a-Jika pewaris mempunyai seorang anak perempuan b- pewaris tiada anak lelaki c- pewaris tiada cucu lelaki 3- Setengah 1/2 : a-Jika cucu perempuan itu seorang sahaja b- pewaris tiada anak 55
a-Jika cucu perempuan itu lebih dari seorang b- pewaris tiada anak 4- dua pertiga 2/3 : a-Jika cucu perempuan itu lebih dari seorang b- pewaris tiada anak c- pewaris tiada cucu lelaki 4-Asabah: a- Jika pewaris ada cucu lelaki b- pewaris tiada anak lelaki 56
Contoh 1: Hukum Mahjub suami mati meninggalkan isteri, 1 Anak lelaki dan 1 cucu perempuan. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $100 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah isteri 1/8 $12 500 1 anak lelaki Asabah $87 500 1 cucu perempuan Mahjub --------- Jumlah Keseluruhan $100 000 57
Contoh 2: Hukum Mahjub Isteri mati meninggalkan suami, 2 Anak perempuan dan 1 cucu perempuan. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah suami 1/4 $22 500 2 anak perempuan 2/3 $60 000 1 cucu perempuan Mahjub --------- Baitul Mal Baki $7 500 Jumlah Keseluruhan $90 000 58
Contoh 3: Hukum Mahjub suami mati meninggalkan isteri, 4 Anak perempuan dan 1 cucu perempuan. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah isteri 1/8 $11 250 4 anak perempuan 2/3 $60 000 1 cucu perempuan Mahjub --------- Baitul Mal Baki $18 750 Jumlah Keseluruhan $90 000 59
Contoh 4: Hukum 1/6 suami mati meninggalkan isteri, 1 Anak perempuan dan 3 cucu perempuan. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah isteri 1/8 $11 250 1 anak perempuan 1/2 $45 000 3 cucu perempuan 1/6 $15 000 Baitul Mal Baki $28 750 Jumlah Keseluruhan $90 000 60
Contoh 5: Hukum 1/2 suami mati meninggalkan isteri & 1 cucu perempuan. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $100 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah isteri 1/8 $11 250 1 cucu perempuan 1/2 $50 000 Baitul Mal Baki $37 500 Jumlah Keseluruhan $100 000 61
Contoh 6: Hukum 2/3 Isteri mati meninggalkan suami & 2 cucu perempuan. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah Suami 1/4 $22 500 2 cucu perempuan 2/3 $60 000 Baitul Mal Baki $7 500 Jumlah Keseluruhan $90 000 62
Contoh 7: Hukum Asabah Suami mati meninggalkan isteri, 1 cucu lelaki & 1 cucu perempuan. Harta pusaka yang ditinggalkan ialah $90 000 Ahli Waris Bahagian Jumlah isteri 1/8 $11 250 1 cucu lelaki Asabah $78 750 1 cucu perempuan Jumlah Keseluruhan $90 000 63