ALOKASI KOS OVERHED (1) Kuliah 3

OBJEKTIF KULIAH Menerangkan definisi dan pengkelasan OH Menerangkan kepentingan applikasi kos OH dalam pengekosan produk. Menerangkan proses applikasi OH secara umum menggunakan kadar tunggal. Menerangkan proses pengagihan OH dua tahap menggunakan kadar jabatan. Menerangkan kaedah-kaedah pengagihan semula kos jabatan perkhidmatan kepada jabatan pengeluaran iaitu kaedah terus, kaedah urutan dan kaedah timbal balik.

OVERHED PERKILANGAN Kos bahan dan perkhidmatan yang diperlukan dalam pengeluaran produk atau perkhidmatan. Tidak dapat dikesan secara langsung kepada produk atau perkhidmatan yang dihasilkan Terdiri dari: bahan tak langsung, buruh tak langsung, belanja tak langsung. Tingkahlaku overhed: Tetap, Berubah, Campuran

KEPENTINGAN PENGEKOSAN OH Mendapatkan harga yang dipersetujui. Mengira keuntungan lini-produk Menjangka kesan ekonomi perancangan dan kawalan Menilai inventori Motivasi pengurus

PENGEKOSAN SEBENAR DAN NORMAL Bahan langsung sebenar Buruh langsung Overhed sebenar Bahan langsung sebenar Buruh langsung sebenar Overhed pratentu Menggunakan kadar pra tentu membolehkan anggaran jumlah kos kerja dibuat dengan lebih cepat. Overhed sebenar untuk sesuatu tempoh masa tidak diketahui sehingga akhir tempoh.

APPLIKASI KOS OVERHED Kadar OH = Pratentu Anggaran kos OH perkilangan untuk tempoh akan datang Kadar OH = Pratentu Anggaran jumlah unit asas alokasi untuk tempoh akan datang Secara ideal, asas alokasi merupakan pengerak kos yang menyebabkan berlakunya overhed tersebut.

Berasaskan anggaran, dan ditentukan sebelum bermulanya tempoh masa. APPLIKASI KOS OVERHED Berasaskan anggaran, dan ditentukan sebelum bermulanya tempoh masa. OH diserap = Kadar pratentu x Aktiviti sebenar Amaun sebenar asas alokasi seperti unit keluaran, jam buruh langsung, jam mesin yang dilibatkan dalam tempoh tersebut.

APPLIKASI OVERHED KADAR TUNGGAL Sutera Emas menggunakan overhed berasaskan jam buruh langsung. Jumlah anggaran overhed untuk setahun adalah RM640,000. Jumlah anggaran kos buruh adalah RM1,400,000 dan jumlah anggaran jam buruh langsung adalah 160,000. Berapakan kadar pra tentu OH Sutera Emas untuk sejam?

PENGIRAAN KADAR TUNGGAL PRA TENTU Anggaran kos OH perkilangan untuk tempoh akan datang Kadar Pratentu = OH Anggaran jumlah unit asas alokasi untuk tempoh akan datang Kadar Pratentu = OH RM640,000 160,000 jam buruh langsung (JBL) Kadar Pra tentu OH = RM4.00 se JBL Bagi setiap jam buruh bagi sesuatu kerja @ keluaran, RM4.00 OH kilang akan diapplikasikan kepada kerja.

APPLIKASI KOS OVERHED KEPADA PRODUK Andaikan Sutera Emas mengeluarkan keluaran A. Seunit keluaran A memerlukan Kos bahan mentah RM10.00 3 jam buruh langsung pada kadar RM5.00 sejam Berapakan kos seunit keluaran A?

Bahan langsung Buruh langsung 3 JB x RM5.00 Overhed RM10 Kos seunit Kos seunit keluaran A Bahan langsung Buruh langsung Overhed Kos seunit 3 JB x RM5.00 RM10 RM15 RM12 3 JB x RM4.00 RM37

KOS OH PERKILANGAN JABATAN (2) PRODUK KADAR JABATAN KOS OH PERKILANGAN Stage 1: Alokasi Kos Alokasi kos kepada Jab. Pengeluaran dan Sokongan Agih semula kos Jab.sokongan kepada Jab. Pengeluaran JABATAN (2) Tahap 2 : Applikasi Kos OH Kirakan kadar Jab. Pengeluaran Applikasi kepada produk PRODUK

Pemesinan, pemasangan, penyiapan Jenis-jenis Jabatan Jabatan Pengeluaran bertanggungjawab secara langsung untuk menghasilkan produk atau perkhidmatan yang dijual kepada pelanggan. Pemesinan, pemasangan, penyiapan

Jenis-jenis Jabatan Jabatan Sokongan memberi khidmat sokongan kepada jabatan pengeluaran. Penyelenggaraan, kejuruteraan, sumber manusia, stor penyimpanan

KADAR OH JABATAN Bahan x Langsung Buruh x Langsung Lain-lain OH Tahap 1 Pusat Kos Jab. Pengeluaran Jab. Pengeluaran Jab. Sokongan Tahap 2 Jam Buruh Langsung Jam Penyelenggaraan Jam Mesin Produk

Tahap 1- Alokasi Kos OH Tentukan kos overhed terlibat bagi satu tempoh. Tumpuan kepada overhed perkilangan Contoh: Alatganti, gaji pekerja kafetaria, susutnilai bangunan, insurans, dan utiliti kilang,

Tahap 1 – Alokasi Kos OH Alokasi kos overhed kepada jabatan-jabatan pengeluaran dan sokongan. Kos hanya dilibatkan oleh satu jabatan. (alatganti – Jabatan Penyelenggaraan) Kos dapat dikenalpasti kepada jabatan tertentu. (gaji pekerja kafetaria – slip kedatangan) Kos digunakan oleh pelbagai jabatan (susutnilai, insurans, dan utiliti kilang)

Contoh: Firma perkilangan (Kos-kos Langsung) Jabatan Pengeluaran Jabatan Sokongan Pemasangan: Stor Bahan Mentah: Gaji penyelia Gaji kerani Peralatan kecil Susutnilai forklif Bahan tak langsung Kafeteria: Susutnilai mesin Makanan Penyiapan: Gaji tukang masak Bahan penggilap Susutnilai alatan dan perabut Susutnilai mesin penggilap Penyelenggaraan: Gaji Janitor Bekalan bahan pencuci Minyak dan pelincir mesin

Panduan Umum Agihan Overhed (Kos-Kos Tak Langsung) Sewa, Elektrik, Susutnilai bangunan, insurans kebakaran Susutnilai jentera, Insurans kenderaan, Insurans bangunan Penyeliaan, Pengendalian dan penyimpanan bahan. Susutnilai mesin Keluasan ruang Nilai buku/ nilai modal Bilangan pekerja Nilai bahan Jam mesin

Tahap 1- Alokasi Kos OH Agihan semula kos jabatan sokongan kepada jabatan pengeluaran Panduan Agihan: Penggerak kos sebagai asas agihan Kos dibelanjawan, bukan kos sebenar. Agihan menurut tingkahlaku kos – asingkan kos tetap dan kod berubah.

Contoh Asas Agihan Jabatan Sokongan Jabatan Sokongan Penggerak kos Perakaunan Bilangan transaksi Kafeteria Bilangan pekerja Kejuruteraan Bilangan permintaan kerja kejuruteraan Penyelenggaraan Jam mesin, jam penyelenggaraan Penggajian Bilangan pekerja Sumber manusia Bilangan pekerja, pusingganti pekerja Keselamatan Luas kawasan

Kaedah Agihan Kos Jabatan Sokongan Tiga kaedah untuk mengagih kos jabatan sokongan ke jabatan pengeluaran: Kaedah Langsung Kaedah Urutan Kaedah Timbalbalik

Contoh Jabatan Sokongan Jabatan Pengeluaran OH Langsung* $250,000 $160,000 $100,000 $ 60,000 Aktiviti Normal : Jam Kilowatt ----- 200,000 600,000 200,000 Jam penyelenggaraan 1,000 ----- 4,500 4,500 *Kos overhed yang dikesan terus kepada jabatan. Tenaga Selenggara Penyiapan Pemasangan

KAEDAH LANGSUNG Jabatan Perkhidmatan (Tenaga) Jabatan Pengeluaran (Penyiapan) Interaksi di antara jabatan perkhidmatan tidak diambilkira dan semua kos di alokasikan terus kepada jabatan pengeluaran Jabatan Perkhidmatan (Selenggara) Jabatan Pengeluaran (Pemasangan)

1— KIRA NISBAH AGIHAN Penyiapan Pemasangan Tenaga = 600,000 (600,000 + 200,000) 0.75 200,000 (600,000 + 200,000) 0.25 Selenggara = 4,500 (4,500 + 4,500) 0.50 4,500 (4,500 + 4,500) 0.50 Kaedah Langsung

2—AGIH KOS JABATAN SOKONGAN MENGGUNAKAN NISBAH AGIHAN Jabatan Sokongan Jabatan Pengeluaran Tenaga Selenggara Penyiapan Pemasangan Kos Langsung $250,000 $160,000 $100,000 $ 60,000 Tenaga -250,000 --- 187,500 62,500 Selenggara --- -160,000 80,000 80,000 $ 0 $ 0 $367,500 $202,500 a b a 0.75 x $250,000 = $187,500; 0.25 x $250,000 = $62,500 0.50 x $160,000 = $80,000 b Kaedah Langsung

1: Tentukan urutan jabatan Kaedah Urutan 1: Tentukan urutan jabatan Penyelenggaraan 2 Penyiapan 3 Pemasangan 4 Tenaga 1

Kaedah Urutan 2 Tenaga Penyelenggaraan Penyiapan Pemasangan

Kaedah Urutan 2 Penyelenggraan Penyiapan Pemasangan

1— KIRA NISBAH AGIHAN Slgra.Penyiapan Pemasangan 200,000 0.20 Tenaga = (200,000 + 600,000 + 200,000) 0.20 600,000 (200,000 + 600,000 + 200,000) 0.60 Kaedah Urutan

1—KIRA NISBAH AGIHAN Slgra.Penyiapan Pemasangan Slgra 4,500 = (4,500 + 4,500) 0.50 = 4,500 (4,500 + 4,500) 0.50 Kaedah Urutan

2—AGIH KOS JABATAN SOKONGAN MENGGUNAKAN NISBAH AGIHAN Jabatan Sokongan Jabatan pengeluaran Tenaga Selenggara Penyiapan Pemasangan Kos langsung $250,000 $160,000 $100,000 $ 60,000 Tenaga -250,000 50,000 150,000 50,000 Selenggara --- -210,000 105,000 105,000 $ 0 $ 0 $355,000 $215,000 a b a 0.20 x $250,000 = $50,000; 0.60 x $250,000 = $150,000; 0.20 x $250,000 = $50,000 0.50 x $210,000 = $105,000 b Kaedah Urutan

KAEDAH TIMBALBALIK Jabatan Perkhidmatan (Kafetaria) Perkhidmatan antara jabatan diiktirafkan sepenuhnya berbanding dengan pengiktarafan sebahagian dalam kaedah urutan. Jabatan Perkhidmatan (Kafetaria) Jabatan Pengeluaran (Pemesinan) Jabatan Perkhidmatan (Sumber Manusia) Jabatan Pengeluaran (Pemasangan) Disebabkan matematik agak kompleks, kaedah timbalbalik jarang digunakan.

Kaedah Timbalbalik Jabatan Sokongan Jabatan Pengeluaran Tenaga Selenggara Penyiapan Pemasangan Kos Langsung: Tetap $200,000 $100,000 $ 80,000 $50,000 Berubah 50,000 60,000 20,000 10,000 Jumlah $250,000 $160,000 $100,000 $60,000 Peratusan output digunakan menurut jabatan Tenaga Selenggara Penyiapan Pemasangan Nisbah Agihan: Tenaga --- 0.20 0.60 0.20 Penyelenggaraan 0.10 --- 0.45 0.45

Kaedah Timbalbalik Bentuk persamaan serentak T= Kos Langsung + Kongsi Kos Penyelenggaraan = $250,000 + 0.1P (Persamaan kos penyelenggaraan) P= Kos Langsung + Kongsi Kos Tenaga = $160,000 + 0.2T (Persamaan kos tenaga)

Kaedah Timbalbalik Gantikan T ke dalam P P = $160,000 + 0.2($250,000 + 0.1P) P = $160,000 + $50,000 + 0.02P 0.98P = $210,000 P = $214,286

Kaedan Timbalbalik Masukkan nilai P ke dalam T = $250,000 + 0.1($214,286) T = $250,000 + $21,429 T = $271,429 T

Kaedah timbalbalik Agihan kepada: Jumlah Penyiapan Pemasangan Tenaga $271,429 $162,857 $ 54,286 Selenggara 214,286 96,429 96,429 Jumlah $259,286 $150,715 .60 x $271,429 .20 x $271,429 .45 x $214,286 .45 x $214,286

Perbandingan Agihan Kos Jabatan Sokongan Kaedah Langsung Penyiapan Pemasangan Kos langsung $100,000 $ 60,000 Agihan dari Tenaga 187,500 62,500 Agihan dari Penyelenggaraan 80,000 80,000 Jumlah kos $367,500 $202,500

Perbandingan Agihan Kos Jabatan Sokongan Kaedah Urutan Penyiapan Penyelenggaraan Kos langsung $100,000 $ 60,000 Agihan dari Tenaga 150,000 50,000 Agihan dari Penyelenggaraan 105,000 105,000 Jumlah kos $355,000 $215,000

Perbandingan Agihan Kos Jabatan Sokongan Kaedah Timbalbalik Penyiapan Pemasangan Kos Langsung $100,000 $ 60,000 Agihan dari Tenaga 162,857 54,285 Agihan dari Penyelenggaraan 96,429 96,429 Jumlah Kos $359,286 $210,714

TAHAP 2 – APPLIKASI KOS OH Andaikan tahap aktiviti normal Jabatan Penyiapan ialah 71,000 JM: Kadar OH = $355,000  71,000 = $5 per JM Andaikan tahap aktiviti normal Jabatan Pemasangan ialah 107,500 JBL: Kadar OH = $215,000  107,500 = $2 per JBL

TAHAP 2 – APPLIKASI KOS OH Katakan di antara keluaran-keluaran yang dikeluarkan ialah Keluaran X dan Y. X mengambil masa selama 2,500 jam mesin di Jabatan Penyiapan dan 3,000 jam buruh langsung di Jabatan Pemasangan. Y mengambil masa selama 1,800 jam mesin di Jabatan Penyiapan dan 2,500 jam buruh langsung di Jabatan Pemasangan. Kirakan overhed yang diserapkan kepada kedua-dua keluaran.

TAHAP 2 – APPLIKASI KOS OH Keluaran X Keluaran Y Jabatan Pemesinan Jabatan Pemasangan Overhed diserap RM12,500 RM5 x 2,500 RM9,000 RM5 x 1,800 RM6,000 RM2 x 3,000 RM2 x 2,500 RM5,000 RM18,500 RM14,000

TAMAT KULIAH 3